Giáo dụ Lý Triệu Sâm và Huấn đạo Từ Diệp Chánh đang nói chuyện với tri huyện lão gia ở bên cạnh, Lý giáo dụ vội chạy tới hỏi kỷ tình huống, nghe xong tin này liền ngẩn ra như con gà gỗ, rồi co giò định chạy, nhưng bị Huấn đạo kéo ngăn lại: "Chờ đã Lý giáo dụ! Tri huyện, điển sứ đại nhân ở đây, chờ hai đại nhân có lời rồi hẳn tính!"
Lý giáo dụ lúc này mới phát hiện hơi thất thái, vội đứng lại nhìn về phía tri huyện Lôi Minh. Đại lão gia ở đây, đâu tới lượt bọn họ lên tiếng chứ.
Lôi Minh tri huyện nghe có thể đó là án mạng, tức thời theo tập quán khẩn trương trở lên. Ông ta tuổi đã lớn, không muốn trước khi cáo lão hoàn hương còn phát sinh đại án gì ảnh hưởng đến danh tiếng và đường công danh. Cho nên, cái hàm râu dê lưa thưa của lão run loạn, vừa ho vừa nói với Dương Thu Trì ở bên cạnh: "Dương đại nhân, chuyện bắt phạm phá án này, khụ khụ..., là chức trách của điển sứ. Tuy Dương đại nhân dọc đường mệt nhọc, nhưng mạng người quan trọng, khụ khu khụ..., hơn nữa kẻ thất tung Triệu Thiên Châu chính là rễ hiền của Lý giáo dụ, khụ khụ, ngài coi..."
Dương Thu Trì nhìn Lý giáo dụ đang thất hồn lạc phách ở bên cạnh, chấp tay nói: "Đại nhân, đây là chuyện thuộc bổn phận của ti chức, vậy để ti chức đi xem xét thử."
Kiệu phu vừa ở đây, điển sứ tuy cấp quan nhỏ, nhưng dù sao cũng là quan, ra cửa phải ngồi kiệu, có kiệu phu chuyên môn của mình. Cho nên, kiệu phu vội mang kiệu tới, Dương Thu Trì cùng giáo dụ, huấn đạo ngồi kiệu riêng, dẫn Lưu Dũng và ba hộ vệ còn lại cùng các bộ khoái, ngỗ tác ngồi kiệu đến học cung.
Nho học của Minh triều không tổ chức ở nha môn, mà là tổ chức ở học cung chuyên môn, cự li không xa, chừng thời gian uống cạn tuần trà là tới.
Học cung này còn cũ kỹ hơn cả nha môm, tường vây được bản gỗ giáp thành, rất nhiều chỗ bị thủng có kẻ hở, mấy đứa bé chui qua chui lại từ kẻ hở này để chơi trò rượt bắt. Khi tiến vào bên trong, thấy một sân lớn rộng rãi sạch sẽ, nhưng phòng ốc bốn phía đều ngã nghiêng, có mấy phòng phải dùng cây gỗ mà chống, nếu không chỉ đầu năm sau là sập.
Trong viện tụ tập không ít tú tài học sinh, chỉ tay múa chân nghị luận. Nhìn thấy giáo dụ, huấn đạo ngồi kiệu đi tới, họ vội đứng thẳng cúi đầu chào. Chờ đến khi thấy Dương Thu Trì xuống kiệu, bọn họ không biết nên xì xào dò hỏi.
Giáo dụ Lý Triệu Sâm chống gậy trúc xuống kiệu, vội vã chạy vào trong một ngôi nhà, lớn tiếng gọi: 'Thiên châu...! Thiên châu ơi...!"
Không ai trả lời.
Huấn đạo Từ Diệp Câu khom người chui ra khỏi kiệu, vẩy vẩy áo bào rộng thùng thình, giới thiệu Dương Thu Trì với các tú tài: "Chư vị, vị này là điển sứ tân nhiệm của huyện ta, Dương Thu Trì Dương đại nhân!"
Các học trò đều khom người sát đất chào.
Dương Thu Trì xua tay hỏi: "Căn phòng phát ra mùi thối ở đâu?"
Một tú tài râu trắng chỉ vào ngôi nhà hai tầng bằng gỗ có Lý giáo dụ đang ngưỡng cổ kêu gọi: "Gian phòng cuối ở phía nam trên tầng hai, cửa xem ra là bị chốt ở trong, đẩy không ra. Phía bắc không có cửa sổ nào."
Dương Thu Trì ngước cổ nhìn, ra lệnh: "Mang thang tới!"
Tạp dịch trong học cung vội chạy đi lấy thang mắc lên cửa sổ. Dương Thu Trì cảm thấy mặc quan bào quá phiền phức, cởi ra luôn quẳng cho Phó quang hộ vệ tùy thân của mình, chụp lấy thang định leo lên. Lý giáo dụ vội nói: 'Điển sứ đại nhân, hãy để ti chức lên coi tình hình tiểu tế thế nào!"
"Không, đây là bổn phận của bổn quan, không thể nhờ người khác. Ta phải tự thân tra xét, các ngươi đến hành lang tầng hai chờ ta, ta không có lệnh thì không được vào." Nói xong, hắn thuận theo thang leo lên.
Giáo dụ liên chạy ngay đến thang lầu phía bên kia, huấn đao cùng bộ phận tú tài già trẻ thích xem náo nhiệt cũng đua nhau kéo lên lầu, đến trước cửa phòng chờ.
Dương Thu Trì lên đến bên cửa, trước hết kiểm tra tình huống bên ngoài song cửa, không phát hiện điều gì bất thường, liền thử kéo cửa, thấy cũng bị chốt từ bên trong.
Hắn ghé sát vào ngách cửa, dùng ngón tay đâm thủng giấy dán, ghé mắt nhìn vào trong. Bên trong ánh sáng tuy hôn ám, nhưng có thể thấy rõ trên nền phía sau cửa có một thi thể, lưng dựa cửa, đầu gục xuống, mình mặc trường bào màu xanh, ở ngực có cấm một mủi đao, tay phải giữ cán đao, gần vết thương chỗ ngực có một khối huyết, nhưng trên nền không có. Ở giữa phòng cách thi thể mấy mét có một vũng máu, nhưng đã khô rồi.
Cửa chỉ có một cánh, đóng chặt, chốt ở một đầu được cài rất kỹ.
Dương Thu Trì móc ra đôi bao tay mỏng như cánh tầm đeo vào, xé rách giấy dán cửa sổ, làm gãy song cửa, thỏ tay vào mở chốt, mở cửa sổ ra tiến vào phòng.
Trong phòng ngoại trừ mùi máu nồng và mùi thi thể sình thối, còn có một mùi dược thảo nồng nặc.
Hắn cúi người xuống, lợi dụng ánh sáng cửa sở quan sát sàn ở các giác độ khác nhau xem có dấu giày khả nghi hay không. Thật đáng tiếc là trên sàn cực sạch, không phát hiện dấu giày nào, cũng không có dấu máu bị lau đi.
Quan sát quanh sàn xong, hắn nhíu mày suy nghĩ, rồi lắc đầu, đứng lên quan sát tình huống xung quanh.
Trong phòng bày biện vô cùng sơ sài, một giường gỗ, một cái mền mỏng xếp thành khối đậu hủ đặt sát tường, rất chỉnh tề. Trên tường có treo thư pháp, viết một bài thơ, xem lạc khoản (phần đề chữ, ghi tên trên bức vẻ hoặc thư pháp) và ấn chương, là của Triệu Thiên Châu. Khi vén giường ra, dưới giường có một cái rương gỗ, trên có khóa đồng. Khóa đồng hoàn hảo chẳng tổn thất gì.
Bên góc giường có một cái bồn tắm được che lại, bên cửa sổ có bàn sách, trên bàn sách nghiên bút sạch sẽ, trên giá bút có hai cây bút lông, một thô một mảnh, cũng được tẩy sạch. trên bàn có một chồng sách, đều thuộc loại tứ thư ngũ kinh, còn có một xấp giấy viết, trên đó đầy văn chương và thi từ rỗng toát.
Bên góc tường còn có một cái bàn để bồn gỗ và khan, còn có một cái bát to và đôi đũa. Bồn tắm cạnh bàn này còn phân nửa nước, bên trong có một trái bầu hồ lô được cắt ra thành gáo. Cạnh bồn tắm là lò lửa, đặt bên trong ít than. Trên lò lửa có đặt một nồi thuốc, mở nắm ra lập tức ngửi thấy mùi thuốc nồng nặc.
Trên bàn còn có một bao thảo dược còn chưa mở ra.
Dương Thu Trì đến bên thi thể, cúi xúông quan sát. Thi thể bốc mùi rất khó ngửi, phần mặt đã xuất hiện hiện tượng thối rữa, nhãn cầu lộ ra, miệng chảy dịch đỏ, bụng căng phồng. Đây là hiện tượng do vi khuẩn lên men thối trong ruột già tạo thành khí mà trướng lên. Phần mặt và tay lộ ra ngoài xuất hiện ít mụn nước sình thối, có thể nhìn thấy các đường gân máu đen do thối xuất hiện.
Từ hiện tượng trên thi thể và hoàn cảnh nhiệt độ, độ ẩm xung quanh, tổng hợp phán đoán thời gian tử vong đại khái ba ngày. Do không thể giải phẩu, lại không có thiết bị đo nhiệt độ, không thể nào phán đoán chính xác hơn, cho nên hắn tính sai số bằng ngày.
Ánh mắt của hắn dời đến đúng vào miếng giấy trắng gấp lại đặt cách tay trái của thi thể không xa. Hắn cẩn thận mở ra, thấy ghi: "Mẹ: Hài nhi thân bị tuyệt chứng, bệnh đau đớn khó chịu, phải đi trước người rồi. Mong hãy bảo trọng! Đông Vân nếu muốn cải giá, mong mẫu thân đừng ngăn trở. Đứa con bất hiếu Triệu Thiên Châu tuyệt bút."
Tự sát? Thư sinh tên Triệu Thiên Châu này tự sát mà chết.
Đáng tiếc, hắn không có rương chứa dụng cụ khám nghiệm pháp y, không có công cụ từ đó có thể lấy dấu tay từ mồ hôi.
Dương Thu Trì cầm di thư, so với nét chữ viết trên tường và tập sách viết tay, thấy đặc trưng phù hợp, nói rõ di thư này là do Triệu Thiên Châu viết.
Tiếp đó, hắn đặt di thư lên bàn, kéo thi thể nằm xuống, hai chân đứng hai bên tử tế tra xét cánh cửa.
Cánh cửa này rất chắc, do là cửa đơn nên bị khuông cửa chèn chắc, bên ngoài nếu không dừng lực mạnh và đao nạy gì đó thì không mở được. Trên cửa cũng không phát hiện dấu vết khả nghi.
Sau khi mở cửa, hắn gọi giáo dụ, huấn đạo và bộ đầu đứng bên ngoài: "Ba người các vị vào đi, cẩn thận đừng đáp dấu máu trên sàn."
Lý giáo dụ chạy vào trước, nhìn thi thể dưới đất, tức thời sắc mặt đại biến. Ông ta hô lên một tiếng: "Thiên châu!" rồi bước lên cúi xúông nhìn kỹ, xong ngồi phịch xuống đất khóc rống lên.
Huấn đạo Từ Diệp và bộ đầu Ngụy Trì cùng bịt mũi, cẩn thân tiến qua khe cửa, nhìn thấy thi thể khủng bố trên đất cũng giật mình cả kinh, vội vã quay mặt đi. Từ huấn đạo bảo bọn thư sinh ở hành lang xuống lầu, sau đó đóng cửa lại.
Dương Thu Trì hạ giọng nói: 'Từ huấn đạo, ông coi người chết có phải là học sinh Triệu thiên Châu do ông dạy không?"
Từ huấn đạo gật đầu: "Không sai, là con rễ Triệu Thiên Châu của giáo dụ."
Dương Thu Trì lấy từ trên bàn ra phong di thư, hạ giọng nói với Lý giáo dụ: "Giáo dụ đại nhân, Thiên Châu lưu lại một bức di thư, ông coi xem có phải là nét chữ của cậu ta không."
Lý giáo dụ vội bò lên, run run đưa tay tiếp lấy di thư, cẩn thận xem một hồi, gật đầu nói: "Là Thiên Châu viết! Trời ơi, ba ngày trước nó còn cùng uống rượu ca hát, hiện giờ đã âm dương tương cách rồi. Thiên Châu ơi, con đi thì thống khoái rồi, nhưng mà... Đông Vân làm sao mà sống tiếp đây a!..." Ông ta đấm ngực kêu khóc nghe vô cùng thê thảm.
Lý giáo dụ lúc này mới phát hiện hơi thất thái, vội đứng lại nhìn về phía tri huyện Lôi Minh. Đại lão gia ở đây, đâu tới lượt bọn họ lên tiếng chứ.
Lôi Minh tri huyện nghe có thể đó là án mạng, tức thời theo tập quán khẩn trương trở lên. Ông ta tuổi đã lớn, không muốn trước khi cáo lão hoàn hương còn phát sinh đại án gì ảnh hưởng đến danh tiếng và đường công danh. Cho nên, cái hàm râu dê lưa thưa của lão run loạn, vừa ho vừa nói với Dương Thu Trì ở bên cạnh: "Dương đại nhân, chuyện bắt phạm phá án này, khụ khụ..., là chức trách của điển sứ. Tuy Dương đại nhân dọc đường mệt nhọc, nhưng mạng người quan trọng, khụ khu khụ..., hơn nữa kẻ thất tung Triệu Thiên Châu chính là rễ hiền của Lý giáo dụ, khụ khụ, ngài coi..."
Dương Thu Trì nhìn Lý giáo dụ đang thất hồn lạc phách ở bên cạnh, chấp tay nói: "Đại nhân, đây là chuyện thuộc bổn phận của ti chức, vậy để ti chức đi xem xét thử."
Kiệu phu vừa ở đây, điển sứ tuy cấp quan nhỏ, nhưng dù sao cũng là quan, ra cửa phải ngồi kiệu, có kiệu phu chuyên môn của mình. Cho nên, kiệu phu vội mang kiệu tới, Dương Thu Trì cùng giáo dụ, huấn đạo ngồi kiệu riêng, dẫn Lưu Dũng và ba hộ vệ còn lại cùng các bộ khoái, ngỗ tác ngồi kiệu đến học cung.
Nho học của Minh triều không tổ chức ở nha môn, mà là tổ chức ở học cung chuyên môn, cự li không xa, chừng thời gian uống cạn tuần trà là tới.
Học cung này còn cũ kỹ hơn cả nha môm, tường vây được bản gỗ giáp thành, rất nhiều chỗ bị thủng có kẻ hở, mấy đứa bé chui qua chui lại từ kẻ hở này để chơi trò rượt bắt. Khi tiến vào bên trong, thấy một sân lớn rộng rãi sạch sẽ, nhưng phòng ốc bốn phía đều ngã nghiêng, có mấy phòng phải dùng cây gỗ mà chống, nếu không chỉ đầu năm sau là sập.
Trong viện tụ tập không ít tú tài học sinh, chỉ tay múa chân nghị luận. Nhìn thấy giáo dụ, huấn đạo ngồi kiệu đi tới, họ vội đứng thẳng cúi đầu chào. Chờ đến khi thấy Dương Thu Trì xuống kiệu, bọn họ không biết nên xì xào dò hỏi.
Giáo dụ Lý Triệu Sâm chống gậy trúc xuống kiệu, vội vã chạy vào trong một ngôi nhà, lớn tiếng gọi: 'Thiên châu...! Thiên châu ơi...!"
Không ai trả lời.
Huấn đạo Từ Diệp Câu khom người chui ra khỏi kiệu, vẩy vẩy áo bào rộng thùng thình, giới thiệu Dương Thu Trì với các tú tài: "Chư vị, vị này là điển sứ tân nhiệm của huyện ta, Dương Thu Trì Dương đại nhân!"
Các học trò đều khom người sát đất chào.
Dương Thu Trì xua tay hỏi: "Căn phòng phát ra mùi thối ở đâu?"
Một tú tài râu trắng chỉ vào ngôi nhà hai tầng bằng gỗ có Lý giáo dụ đang ngưỡng cổ kêu gọi: "Gian phòng cuối ở phía nam trên tầng hai, cửa xem ra là bị chốt ở trong, đẩy không ra. Phía bắc không có cửa sổ nào."
Dương Thu Trì ngước cổ nhìn, ra lệnh: "Mang thang tới!"
Tạp dịch trong học cung vội chạy đi lấy thang mắc lên cửa sổ. Dương Thu Trì cảm thấy mặc quan bào quá phiền phức, cởi ra luôn quẳng cho Phó quang hộ vệ tùy thân của mình, chụp lấy thang định leo lên. Lý giáo dụ vội nói: 'Điển sứ đại nhân, hãy để ti chức lên coi tình hình tiểu tế thế nào!"
"Không, đây là bổn phận của bổn quan, không thể nhờ người khác. Ta phải tự thân tra xét, các ngươi đến hành lang tầng hai chờ ta, ta không có lệnh thì không được vào." Nói xong, hắn thuận theo thang leo lên.
Giáo dụ liên chạy ngay đến thang lầu phía bên kia, huấn đao cùng bộ phận tú tài già trẻ thích xem náo nhiệt cũng đua nhau kéo lên lầu, đến trước cửa phòng chờ.
Dương Thu Trì lên đến bên cửa, trước hết kiểm tra tình huống bên ngoài song cửa, không phát hiện điều gì bất thường, liền thử kéo cửa, thấy cũng bị chốt từ bên trong.
Hắn ghé sát vào ngách cửa, dùng ngón tay đâm thủng giấy dán, ghé mắt nhìn vào trong. Bên trong ánh sáng tuy hôn ám, nhưng có thể thấy rõ trên nền phía sau cửa có một thi thể, lưng dựa cửa, đầu gục xuống, mình mặc trường bào màu xanh, ở ngực có cấm một mủi đao, tay phải giữ cán đao, gần vết thương chỗ ngực có một khối huyết, nhưng trên nền không có. Ở giữa phòng cách thi thể mấy mét có một vũng máu, nhưng đã khô rồi.
Cửa chỉ có một cánh, đóng chặt, chốt ở một đầu được cài rất kỹ.
Dương Thu Trì móc ra đôi bao tay mỏng như cánh tầm đeo vào, xé rách giấy dán cửa sổ, làm gãy song cửa, thỏ tay vào mở chốt, mở cửa sổ ra tiến vào phòng.
Trong phòng ngoại trừ mùi máu nồng và mùi thi thể sình thối, còn có một mùi dược thảo nồng nặc.
Hắn cúi người xuống, lợi dụng ánh sáng cửa sở quan sát sàn ở các giác độ khác nhau xem có dấu giày khả nghi hay không. Thật đáng tiếc là trên sàn cực sạch, không phát hiện dấu giày nào, cũng không có dấu máu bị lau đi.
Quan sát quanh sàn xong, hắn nhíu mày suy nghĩ, rồi lắc đầu, đứng lên quan sát tình huống xung quanh.
Trong phòng bày biện vô cùng sơ sài, một giường gỗ, một cái mền mỏng xếp thành khối đậu hủ đặt sát tường, rất chỉnh tề. Trên tường có treo thư pháp, viết một bài thơ, xem lạc khoản (phần đề chữ, ghi tên trên bức vẻ hoặc thư pháp) và ấn chương, là của Triệu Thiên Châu. Khi vén giường ra, dưới giường có một cái rương gỗ, trên có khóa đồng. Khóa đồng hoàn hảo chẳng tổn thất gì.
Bên góc giường có một cái bồn tắm được che lại, bên cửa sổ có bàn sách, trên bàn sách nghiên bút sạch sẽ, trên giá bút có hai cây bút lông, một thô một mảnh, cũng được tẩy sạch. trên bàn có một chồng sách, đều thuộc loại tứ thư ngũ kinh, còn có một xấp giấy viết, trên đó đầy văn chương và thi từ rỗng toát.
Bên góc tường còn có một cái bàn để bồn gỗ và khan, còn có một cái bát to và đôi đũa. Bồn tắm cạnh bàn này còn phân nửa nước, bên trong có một trái bầu hồ lô được cắt ra thành gáo. Cạnh bồn tắm là lò lửa, đặt bên trong ít than. Trên lò lửa có đặt một nồi thuốc, mở nắm ra lập tức ngửi thấy mùi thuốc nồng nặc.
Trên bàn còn có một bao thảo dược còn chưa mở ra.
Dương Thu Trì đến bên thi thể, cúi xúông quan sát. Thi thể bốc mùi rất khó ngửi, phần mặt đã xuất hiện hiện tượng thối rữa, nhãn cầu lộ ra, miệng chảy dịch đỏ, bụng căng phồng. Đây là hiện tượng do vi khuẩn lên men thối trong ruột già tạo thành khí mà trướng lên. Phần mặt và tay lộ ra ngoài xuất hiện ít mụn nước sình thối, có thể nhìn thấy các đường gân máu đen do thối xuất hiện.
Từ hiện tượng trên thi thể và hoàn cảnh nhiệt độ, độ ẩm xung quanh, tổng hợp phán đoán thời gian tử vong đại khái ba ngày. Do không thể giải phẩu, lại không có thiết bị đo nhiệt độ, không thể nào phán đoán chính xác hơn, cho nên hắn tính sai số bằng ngày.
Ánh mắt của hắn dời đến đúng vào miếng giấy trắng gấp lại đặt cách tay trái của thi thể không xa. Hắn cẩn thận mở ra, thấy ghi: "Mẹ: Hài nhi thân bị tuyệt chứng, bệnh đau đớn khó chịu, phải đi trước người rồi. Mong hãy bảo trọng! Đông Vân nếu muốn cải giá, mong mẫu thân đừng ngăn trở. Đứa con bất hiếu Triệu Thiên Châu tuyệt bút."
Tự sát? Thư sinh tên Triệu Thiên Châu này tự sát mà chết.
Đáng tiếc, hắn không có rương chứa dụng cụ khám nghiệm pháp y, không có công cụ từ đó có thể lấy dấu tay từ mồ hôi.
Dương Thu Trì cầm di thư, so với nét chữ viết trên tường và tập sách viết tay, thấy đặc trưng phù hợp, nói rõ di thư này là do Triệu Thiên Châu viết.
Tiếp đó, hắn đặt di thư lên bàn, kéo thi thể nằm xuống, hai chân đứng hai bên tử tế tra xét cánh cửa.
Cánh cửa này rất chắc, do là cửa đơn nên bị khuông cửa chèn chắc, bên ngoài nếu không dừng lực mạnh và đao nạy gì đó thì không mở được. Trên cửa cũng không phát hiện dấu vết khả nghi.
Sau khi mở cửa, hắn gọi giáo dụ, huấn đạo và bộ đầu đứng bên ngoài: "Ba người các vị vào đi, cẩn thận đừng đáp dấu máu trên sàn."
Lý giáo dụ chạy vào trước, nhìn thi thể dưới đất, tức thời sắc mặt đại biến. Ông ta hô lên một tiếng: "Thiên châu!" rồi bước lên cúi xúông nhìn kỹ, xong ngồi phịch xuống đất khóc rống lên.
Huấn đạo Từ Diệp và bộ đầu Ngụy Trì cùng bịt mũi, cẩn thân tiến qua khe cửa, nhìn thấy thi thể khủng bố trên đất cũng giật mình cả kinh, vội vã quay mặt đi. Từ huấn đạo bảo bọn thư sinh ở hành lang xuống lầu, sau đó đóng cửa lại.
Dương Thu Trì hạ giọng nói: 'Từ huấn đạo, ông coi người chết có phải là học sinh Triệu thiên Châu do ông dạy không?"
Từ huấn đạo gật đầu: "Không sai, là con rễ Triệu Thiên Châu của giáo dụ."
Dương Thu Trì lấy từ trên bàn ra phong di thư, hạ giọng nói với Lý giáo dụ: "Giáo dụ đại nhân, Thiên Châu lưu lại một bức di thư, ông coi xem có phải là nét chữ của cậu ta không."
Lý giáo dụ vội bò lên, run run đưa tay tiếp lấy di thư, cẩn thận xem một hồi, gật đầu nói: "Là Thiên Châu viết! Trời ơi, ba ngày trước nó còn cùng uống rượu ca hát, hiện giờ đã âm dương tương cách rồi. Thiên Châu ơi, con đi thì thống khoái rồi, nhưng mà... Đông Vân làm sao mà sống tiếp đây a!..." Ông ta đấm ngực kêu khóc nghe vô cùng thê thảm.
