Có người rất thích những vì sao, giơ tay lên trời muốn hái chúng xuống, nỗ lực lâu ngày, nhưng vẫn không thể hái được. Người ta cười rằng: đúng là không biết lượng sức.
Anh ta đáp: giơ tay hái sao, dù không hái được, nhưng lại được ngắm cảnh đẹp, tay cũng không bị bẩn.]
Cuộc thi diễn thuyết width=”48″ align=”justify”>Kỳ nghỉ hè dài, phiền muộn, ưu tư cuối cùng cũng chấm dứt, lại bắt đầu một năm học mới, chúng tôi chuyển từ tầng một lên tầng hai, bắt đầu làm học trò lớp 8.
Vừa khai giảng, Cô Từng Hồng đã bảo tôi tham gia cuộc thi diễn thuyết dành cho học sinh trung học của thành phố, cô bảo tôi chuẩn bị bài diễn thuyết, đề tài không giới hạn, chỉ cần có chủ đề lành mạnh tích cực. Khi nói đến chủ đề phải lành mạnh tích cực, cô không nhịn được cười, tôi cũng không nhịn được cười. Thật kỳ lạ, từ chuyện ám ảnh với cô giáo Triệu hồi tiểu học, giáo viên đối với tôi chẳng khác gì ác quỷ, không muốn tiếp xúc với giáo viên, nhưng cũng không hiểu sao tôi lại có cảm giác rất thân thiết, hòa hợp với cô Từng Hồng.
Tôi nói: “Tại sao lại là em ạ? Nếu không được giải thì làm sao bây giờ?” Cô ấy không kiên nhẫn, “Sao trong đầu em lúc nào cũng toàn dấu chấm hỏi thế? Cho em tham gia thì em cứ tham gia đi.”
“Em cảm thấy mình không được, thật ra lần trước ở trên đài phát biểu, ngay cả bắp chân của em cũng run rẩy, dù chỉ là cười ngây ngô mà cũng không làm được.”
Cô Từng Hồng có vẻ không quan tâm, cười nói: “Em đã đứng trên bàn đánh bóng rồi đó, cô thấy em cười rất tốt, còn sợ đứng trên sân khấu sao?” Tôi nghĩ thấy cũng đúng là vậy, giờ đây da mặt tôi còn dày hơn hai lớp tường thành cơ mà, còn có cái gì phải sợ nữa chứ?
Viết xong bản thảo, cô Từng Hồng chỉnh sửa cho tôi, rồi để tôi viết lại, tôi viết xong, cô lại chỉnh sửa, hai người cứ viết viết sửa sửa như vậy, cho đến khi sửa lại đến lần thứ năm, mới định ra được bài diễn thuyết. Đồng thời, cô ấy bắt đầu huấn luyện cách diễn thuyết cho tôi, ban đầu, chỉ vào đầu giờ ngữ văn, cô để tôi đứng tại chỗ đọc bài khóa, đợi đến khi tôi thích ứng, cô để tôi đứng trên bục giảng ngâm nga thơ ca, nội dung không giới hạn, chỉ cần là thơ ca cổ đại.
Chuyện này thật sự rất dễ dàng, được sự dẫn đường đúng đắn của thần đồng Trần Kính, từ Kinh Thi đến Đường Thi Tống Từ Nguyên Khúc [1], tôi đều đọc lướt qua rồi. Nhưng tôi cũng không nghĩ tới ngay ngày đầu tiên đã bị cô Từng Hồng răn dạy, “Em có biết tại sao thơ của Trung Quốc được gọi là thơ ca không? Ngâm nga thành như vậy thật sự là nhục nhã cho hai từ ‘Thơ ca’.”
[1] Đường Thi, Tống Từ, Nguyên Khúc: Các thể loại văn học nổi bật
Đường Thi là toàn bộ thơ ca đời Đường được các nhà thơ người Trung Quốc sáng tác trong khoảng từ thế kỉ 7 – 10 (618 – 907). Các sáng tác của hàng nghìn nhà thơ đời Đường được bảo tồn trong cuốn Toàn Đường thi gồm 48.900 bài.
Từ là một thể loại văn học, hình thành vào đời Đường, và phát triển mạnh vào đời Tống ở Trung Quốc.
Nguyên Khúc: Thể loại thơ Khúc phát triển vào thời Nguyên ở Trung Quốc.
Tôi phụng phịu đi xuống bục giảng, trong đầu suy tư về câu hỏi tại sao thơ lại được gọi là thơ ca.
Tan học về rồi về nhà, tôi mở đài, tìm được một kênh văn nghệ, cẩn thận nghe người ta đọc diễn cảm thơ ca. Giờ nghỉ trưa mỗi ngày và giờ ra chơi giữa giờ, tôi đều ôm cái đài nghe thơ Bình, đàn từ, văn xuôi giám thưởng, tôi tìm một góc yên lặng, ngồi một mình luyện tập với rừng cây hoặc đám mây trắng. Cô Từng Hồng không để ý tôi làm gì, chỉ là ngày nào cũng gọi tôi lên ngâm nga thơ ca như trước, khi thì trách móc tôi đôi câu, khi thì không nói tiếng nào, dù sao tôi ngâm nga xong, cô ấy lại cho tôi về chỗ. Dần dần, mặc kệ các bạn ngồi dưới có để ý đến tôi trên bục giảng hay không, tôi đều coi như không ai nhìn mình, mình chẳng nhìn ai.
Vũ trường của anh Lí đã được chuẩn bị tốt, sẵn sàng khai trương, nhưng tên của nó thì vẫn chưa chọn được, mấy cái tên như “Vũ trường Lệ Lệ”, “Vũ trường Đêm Hoa Hồng”, “Vũ trường Ngân Hà”, anh Lí đều ngại nó tục quá, anh ấy nói với Tiểu Ba: “Mày giúp anh nghĩ một cái tên đi.” Tiểu Ba cười mãi một lúc, anh Lí còn nói thêm vài cái tên nữa, nhưng chính anh đã tự phủ định nó rồi, anh vò nát tờ giấy bên cạnh, quay người nói với tôi đang ngồi trên ghế sofa, “Kì Kì, cho anh cái tên đi. “
Lúc bấy giờ đầu tôi toàn thơ ca, thuận miệng nói: “Bên Dòng Nước”.
“Cái con bé này! Mấy năm trước miệng còn hơi sữa, lúc nào cũng một câu anh Lí hai câu anh Lí, nếu không có anh, thì em đã cắn chết người ta rồi đó, thế mà giờ còn dám trừng mắt nhìn anh hả. “
“Bên Dòng Nước” là một tiểu thuyết của Quỳnh Dao, được chuyển thể thành phim vào cuối thập niên tám mươi. Ở phần một, có chương bạn Kì Kì thấy em gái bị bắt nạt, bạn ấy đã cắn vào tay cô gái đó, suýt mất máu chết, anh Lí đưa cô gái kia đến bệnh viện kị
Tôi vung tay muốn đánh anh ấy vài phát, nhưng mà không với tới, anh Lí nói: “Gọi anh một tiếng đại ca đi, anh tạm tha cho em. “
Mọi người trong đại sảnh đều nhìn chúng tôi cười, Ô Tặc hùa theo, “Gấu trúc bốn mắt gọi đại ca đi nào.”
Tiểu Ba ôm hai tay, dựa vào cửa cười.
Tôi đuổi theo anh Lí hết sang phải rồi lại sang trái, mà vẫn không lấy lại được cái kính, tuy tôi vừa chạy vừa cười, nhưng vẫn không chịu gọi anh ấy là đại ca, anh ấy cũng không chịu trả kính cho tôi, tôi bắt đầu nóng nảy, túm lấy cái áo vest của anh, muốn đoạt lại cái kính của mình.
Ô Tặc kêu to, “Gấu trúc bốn mắt của chúng ta tức rồi đấy, anh Lí, anh đừng đề phòng tay của cô bé nhé, miệng của của cô bé này còn độc hơn cả tay đó.”
Đánh người không vẽ mặt, mắng chửi người không nói rõ chỗ yếu! Ô Tặc kia không mở bình ra thì sao biết trong bình có gì. Tôi tức giận không thèm đòi kính nữa, thuận tay cầm lấy cái khay nhựa đặt táo làm đồ trang trí trên hành lang, chạy đến đánh Ô Tặc. Tôi nhìn xuống từ trên cao, đánh cho anh ta không còn sức chạy trốn nữa.
Anh Lí và Tiểu Ba đều đứng dựa vào cầu thang nhìn, vừa nhìn vừa nói mát, Ô Tặc tức giận chửi ầm lên, vừa mắng hai người họ vừa chạy trốn.
Mấy người chúng tôi, trước đây thường vui đùa cùng nhau, đuổi đánh và cười đùa, nhưng theo việc kinh doanh của anh Lí ngày càng mở rộng hơn, mọi người đều bận rộn với công việc, cho dù gặp mặt, cũng luôn có chuyện công việc để nói, lâu lắm rồi mới có một lần vui đùa như vậy, vì thế, chúng tôi vừa cười vừa bảo, nửa đùa nửa điên, một phần là để vui vẻ, một phần chính là lưu luyến những giờ phút yên bình này.
Ô Tặc ôm đầu trốn trái trốn phải, không ngờ có vài người mới tiến vào, quả táo tôi ném bay vòng về phía họ, mắt thấy quả táo sắp rơi trúng mặt một người, thì bỗng có một người trong đám đó chạy lên trước, nhảy lên, bắt được quả táo.
Tuy không đeo kính, nhưng độ cận của tôi không cao lắm, thân ảnh cậu ta lại quen thuộc như vậy, nên tôi nhận ra ngay người bắt được quả táo là Trương Tuấn, cũng nghĩ tới người suýt bị tôi ném táo trúng mặt, không khỏi ngây người.
Anh Lí chụp một cái lên lưng tôi, tay không nắm thành quyền mà chỉ khép năm ngón tay lại, lòng bàn tay khum cao về phía sau, vì có rãnh khí ở kẽ tay nên khi vỗ xuống tạo ra tiếng vang rất lớn, nghe thì có vẻ đau lắm, nhưng thật ra không đau chút nào.
“Gặp rắc rối rồi? Còn không mau giải thích với anh Lục đi, phải cảm ơn Tiểu Tuấn nữa.”
Anh Lí vừa nói xong đã đi xuống cầu thang, mời Tiểu Lục ngồi, nhiệt tình kính rượu hắn.
Tiểu Ba kéo tôi vào phòng, đeo kính cận vào cho tôi, “Đứng ngây ra ở ngoài đó làm gì, nếu em muốn về nhà nhưng bọn họ còn chưa đi thì cứ nhảy xuống ban công cũng được.”
Anh ấy định đi, tôi vội túm lấy cánh tay anh, “Anh đừng đi ra ngoài, Tiểu Lục khẳng định sẽ chuốc rượu anh đấy.”
Anh cười, “Không sao, tửu lượng của anh tốt lắm.”
Tôi buông tay anh ấy ra, một mình ngồi trong phòng, muốn đọc sách nhưng lại không vào đầu được chữ nào, quyết định rời đi, tôi trèo xuống từ ban công, tay bám chặt vào lan can, thân mình nhẹ nhàng, lúc ẩn lúc hiện, cân nhắc xem nên trực tiếp nhảy xuống bằng bất cứ giá nào, hay là nỗ lực trượt theo ống nước trên tường để xuống.
Ven đường có ai đó không ngừng bấm chuông xe đạp, tôi quay đầu nhìn, đúng là thần đồng Trần Kính, cậu ấy đang ngồi trên xe đạp, một chân chống xuống đất, một chân còn đặt trên bàn đạp, mở to mắt nhìn tôi. Tôi bỗng thất thần, sức lực trên tay biến đi đâu hết, ngã bịch một phát xuống đất, cái mông đáng thương bị tiếp xúc với mặt đất, thiếu chút nữa nó đã nở ra tám cánh hoa, đau đến cắn răng bặm môi, liên tục hít không khí.
Trần Kính mừng rỡ cười to, suýt nữa ngã sấp xuống thành một đống với chiếc xe đạp của mình. Tôi lạnh lùng nhìn cậu một cái, làm bộ như không biết, đứng lên bước đi.
Cậu ấy đạp xe đuổi theo tôi, “La Kì Kì, cậu còn nhớ tớ không?” Tôi giả ngây, mê mang nhìn cậu, cậu nhụt chí, “Tớ là Trần Kính, hồi tiểu học từng ngồi cùng bàn với cậu đó.”
Tôi vẫn không để ý tới cậu, cậu không cam lòng, dường như không tin được chuyện mình bị người ta quên mất, muốn nhắc nhở tôi, nhưng cũng không muốn giới thiệu nhiều quá đến mức tự khen ngợi mình, đó chính là điều cậu khinh thường nhất, vì vậy cậu ấy chỉ rầu rĩ dắt xe, không nói lời nào, cũng không rời đi.
Tôi thản nhiên hỏi cậu, “V Cậu hỏi lại: “Cái gì vì sao?” “Vì sao cậu không phải Trần Kính?”
Cậu ấy nghe vậy, bên môi lập tức nở nụ cười, “Làm Trần Kính rất vất vả, bố tớ cho phép tớ lười mấy năm, bằng không, ai biết mẹ tớ còn có thể nghĩ ra cách hay gì? Bố bảo không cho phép tớ đi làm thiếu niên sinh viên, chế tạo tin tức oanh động, thật ra mẹ tớ cũng thích tiếng tăm mà, tớ phải học cùng một đám bạn già, đừng nói bóng rổ bóng đá, mà ngay cả bạn bè chơi bóng bàn cũng khó bằng. “
Tôi hiểu được, “Vậy cậu muốn là Trần Kính . “
Cậu ấy thở dài, “Đúng vậy, lên trung học, muốn nỗ lực thi đỗ đại học, nhưng không biểu hiện quá tốt, nếu không bố tớ sẽ không hài lòng. “
Tôi mỉm cười, “Vậy chúc cậu được phất cờ chiến thắng! “
Cậu ấy cũng cười: “Còn cậu thì sao? Cậu tính khi nào thì dốc toàn lực để học tập?”
Tôi hỏi: “Nghĩa là sao?”
Cậu cười nói: “Tớ nghe nói ở tiểu học cậu thi toán được giải thưởng, hẳn là các bạn trong lớp đều rất kinh ngạc, tớ thì không cảm thấy ngạc nhiên chút nào, khi ngồi cùng bàn với cậu, tớ đã phát hiện thật ra cậu rất thông minh. “
Tôi không cho là đúng nói: “Tớ và cậu không phải người cùng một đường, tạm biệt nhé! Thần đồng!” Nói xong, liền chạy vụt đi.
Kết quả cuộc thi giữa kỳ một ở trường trung học phổ thông, từ vị trí hơn hai trăm khi mới nhập trường, Trần Kính đã nhảy lên vị trí đầu tiên, tạo nên kỳ tích lớn nhất từ trước đến nay, tất cả giáo viên đều trợn mắt há hốc mồm, giáo viên trung học phổ thông vội vàng hỏi thăm giáo viên trung học cơ sở, có phải bình thường thành tích của cậu rất tốt, kỳ thi vừa rồi chỉ là gặp phải vài điều không may không, giáo viên trung học cơ sở đương nhiên lắc đầu phủ nhận, thành tích của cậu tăng vọt như thế thật không thể tưởng tượng được, tin tức giữa hai cấp của trường vốn không được liên thông nhiều, nhưng chúng tôi vẫn có thể nghe đại danh của cậu, hơn nữa cậu ấy còn kém các bạn cùng khối bốn tuổi, chỉ trong nháy mắt, ánh hào quang của thần đồng lại tỏa ra trên người cậu, ngay cả lớp tôi cũng bị ảnh hưởng, đám Lâm Lam thường chạy đến khu trường trung học phổ thông để ngắm thần đồng. Hiểu Phỉ cũng không cho là đúng, sợ tôi thấy ánh hào quang chói mắt của thần đồng, lại động tâm tư, nên cậu ấy cảnh cáo tôi một lần nữa, không được thích Trần Kính. Câu cửa miệng cậu ấy giáo huấn tôi l đang tìm bạn trai, chứ không phải đang tìm thư viện. “
Tôi nghe mà cười đau bụng, Hiểu Phỉ lúc nào cũng ngụy biện cho mình. Có lẽ bởi vì từ nhỏ đến lớn cậu ấy đều xếp thứ nhất trong bảng thành tích học tập của lớp, coi điều đó là đương nhiên, nên cũng không thấy lạ lùng hay thán phục chuyện của Trần Kính.
Sau kỳ thi giữa kỳ, dưới sự đôn đốc của cô Từng Hồng, tôi lại tiếp tục chuẩn bị cho cuộc thi diễn thuyết, sau khi nghiền ngẫm vô số danh gia đọc diễn cảm các bài diễn thuyết trên đài, tôi dần dần rút ra kinh nghiệm riêng cho mình.
Một ngày, tôi chọn bài “Vịnh lão đầu bạc” của Lưu Hi Di.
“Lạc Dương thành đông đào lý bay
Dập dìu qua lại, rụng nhà ai?
Cô gái Lạc Dương xinh biết mấy
Gặp những hoa rơi cứ tiếc hoài.
Năm nay hoa rụng, dung nhan đổi
Năm sau hoa nở còn ai đợi?
Mấy độ ruộng dâu hóa biển xanh
Bao lần tùng bách khô thành củi.
Thành đông người cũ vắng xa rồi
Người nay trong gió ngắm hoa rơi
Năm năm tháng tháng hoa còn đó
Tháng tháng năm năm khách đổi dời
Nhắn kẻ trẻ trung tươi má thắm
Thương lão già nua tóc bạc thôi.
Ông lão thương thay tóc trắng ngần
Vốn má đào xưa lúc tuổi xuân
Cây thơm công tử vương tôn hội
Hoa rơi múa hát đẹp quây quần
Ao đài gấm vóc dinh quang lộc
Lầu gác thần tiên phủ tướng quân
Ai biết bệnh nằm trong một sớm
Còn đâu vui thú những ba xuân?
Mày ngài mềm mại dễ bao thời?
Tóc rối như tơ một thoắt thôi
Chốn xưa múa hát nay nhìn lại
Chỉ còn chim liệng bóng chiều rơi..”
(Tiểu Dương : Đoạn dịch thơ trên là của Nhất Tri Mai.)
Dù trước đó đã nghe và luyện đọc nhiều lần rồi, biết đây là bài thơ cảm thán thời gian vô tình, nhưng khi chân chính đọc diễn cảm nó, không biết vì sao, ngâm đến câu ” Năm năm tháng tháng hoa còn đó. Tháng tháng năm năm khách đổi dời “, tôi vẫn có cảm giác bi thương.
Hôm nay, chúng tôi đều ngồi trong cùng một phòng học, ngày mai, chúng tôi có thể ở nơi nào? Tôi ở nơi nào? Hiểu Phỉ ở nơi nào? Trương Tuấn ở nơi nào? Tiểu Ba lại ở nơi nào? Người xưa cũng đặt ra vấn đề của ngày hôm nay, vì vậy mới chất vấn “Ngày mai mềm mại dễ bao thời ?” Đáp án của nó cũng là “Vốn má đào xưa lúc tuổi xuân, cây thơm công tử vương tôn hội.” Chúng tôi đều muốn thoát khỏi trói buộc của cha mẹ, của giáo viên, nhưng có phải khi đã lớn lên, chúng tôi mới hiểu được thời gian của ngày hôm nay quý giá nhường nào?
Khiâm xong bài thơ đó, cô Từng Hồng ra sức vỗ tay, các bạn trong lớp đều ngây ngốc nhìn chúng tôi, họ cũng không rõ trong giây phút ngắn ngủi nãy giờ tôi nghĩ tới điều gì, nhưng chắn hẳn cô Từng Hồng hiểu được.
Cô ấy để tôi về chỗ, nói với tôi rằng, có thể không cần đọc diễn cảm thơ cổ nữa, bắt đầu từ ngày mai, vào giờ nghỉ giữa giờ hãy đến văn phòng tìm cô.
Cô đưa tôi đến giảng đường lớn, cho tôi đứng trên bục giảng đường, từ trên cao nhìn xuống những hàng ghế trống.
“Từ hôm nay trở đi, chúng ta chính thức luyện tập diễn thuyết, diễn thuyết không giống ngâm thơ và đọc diễn cảm, nó còn phải dựa vào ngôn ngữ cơ thể để làm rung động người nghe, chúng ta phải học cách biểu đạt bằng ánh mắt mình, học cách mỉm cười, học những cử chỉ để kích thích cảm xúc của người nghe.”
Dưới sự hướng dẫn của cô Từng Hồng, tôi bắt đầu buồn tẻ luyện tập diễn thuyết, cô sửa đúng cho tôi từng động tác nhỏ, làm cho tôi học được cái gì gọi là tự nhiên hào phóng, cái gì gọi là dõng dạc, cái gì gọi là đau mà không thương, thậm chí cô ấy còn mời giáo viên dạy vũ đạo ở trường trung học phổ thông, huấn luyện tôi phải đi ra sân khấu như thế nào, cách cầm micro ra sao, sau khi diễn thuyết xong, lại phải tao nhã cúi đầu rời đi.
Tôi học cử chỉ tao nhã duyên dáng từ cô giáo dạy vũ đạo, đi tới đi lui trên đài, cô Từng Hồng hút thuốc, xoa thắt lưng, động tác thô tục ở bên dưới.
Cô dạy vũ đạo là bạn hồi trung học với cô Từng Hồng, sau đó họ lại tốt nghiệp ngành sư phạm trong cùng một trường đại học, tình cảm sâu đậm, cô ấy thường vừa dạy tôi vừa trách móc cô Từng Hồng, “Từng Hồng, bộ dạng cậu thế này thì làm sao gả ra ngoài được đây!”
Cô Từng Hồng nhả khói thuốc, không chú ý tới cô ấy, nhưng sau đó lại bất ngờ chỉ vào người tôi trách móc: “La Kì Kì, sao em lại vụng về như lợn thế hả? Vừa dạy em mà em đã quên rồi! Trong lòng không vui là em chỉ cười một hai cái thôi hả, em cười tươi lên cho tôi! “
Được thầy chậu châu báu ban tặng, tôi không hề cảm thấy run sợ trước mặt giáo viên, cô dạy vũ đạo chú ý thần sắc của tôi, lại thấy tôi toàn không thèm để ý, cô cũng có chút kinh ngạc, cảm thấy tôi hoàn toàn không giống những lời đồn, con mắt nhìn người lớn hoàn toàn không có kính sợ, lúc nghỉ ngơi cô ấy nói với cô Từng Hồng: “Cô bé này cũng có cá tính đấy, khó trách đồ lười như cậu lại chịu bỏ thời gian và công sức, hợp!”
Bây giờ tôi cũng không phải trẻ con ba tuổi, nên cũng sớm biết rằng những lời trách móc và khen ngợi cũng có những ẩn ý riêng, có người có thể đem ác ý giấu trong lời khen, cũng có người có thể đem nỗi lòng cất giấu trong tiếng mắng mỏ. Người tốt không nhất thiết phải vô cùng tốt, người xấu cũng không phải thật sự xấu.
Cả khối không phải chỉ có mình tôi tham gia cuộc thi này, những giáo viên ngữ văn khác cũng chọn ra học sinh tốt nhất trong lớp mình, những học sinh đó chỉ cần luyện tập vài lần, được giáo viên sửa đúng những lỗi sai là xong, nhưng cô Từng Hồng lại cố ý chọn người kém cỏi như tôi, lại không từ khổ luyện phiền toái, nhờ cả người khác đến dạy thêm cho tôi, vì vậy, dù cô có trách tôi cả trăm câu đầu heo, tôi cũng nghe được.
Toàn thành phố có năm trường trung học cơ sở trọng điểm, tề tụ tại hội trường lớn của trường Nhất Trung, chia thành từng khối tiến hành cuộc thi diễn thuyết, đài truyền hình cũng đến quay một đoạn video để truyền tin tức. Cuối cùng tôi cũng không phụ sự dạy bảo tâm huyết của cô Từng Hồng, tôi đoạt được giải nhì, thấy cô dạy vũ đạo có chút tiếc nuối, cô ấy nói cô bé đạt giải nhất kia là vì có giọng nói ngọt ngào, hình tượng như ánh mặt trời, mang hơi thở thanh xuân tươi vui, nhưng thật ra tôi còn lão thành hơn. Dù vậy tôi và cô Từng Hồng đều rất vừa lòng với thành tích này, đối với tôi mà nói, có thể bình tĩnh đứng trên sân khấu, phát huy hết tất cả những gì học được và tiềm năng của mình, đã là thành công rồi. Mà cô Từng Hồng tự tay đem cô gái từng đứng run rẩy trên đài phát biểu, ánh mắt cũng không dám nâng lên, không dám nhìn người ta mỉm cười, trở thành một cô gái tự tin nói năng lưu loát, đó thật sự là thành công mà cô đã nhận được.
Tôi phát hiện mình và cô ấy cũng có điểm giống nhau, hai người chúng tôi đều là người mà trong quá trình thì cố gắng dốc toàn sức lực, nhưng khi có kết quả cuối cùng, chỉ cần cơ bản đạt yêu cầu thì chúng tôi sẽ vừa lòng, chúng tôi cũng không để tâm vào những chuyện vụn vặt, khi tôi đi lên đài lĩnh thưởng, khóe mắt đột nhiên lướt qua một thân ảnh quen thuộc, Trương Tuấn đang đi ra ngoài. Tôi thất thần trong khoảnh khắc. Hội trường chỉ có thể chứa hai ngàn người, trường cũng không yêu cầu tất cả học sinh phải đến, những học sinh đến đây phần lớn là học sinh ngoan giỏi trong mắt giáo viên, nhiệt tình tham gia các hoạt động, quan tâm đến vinh dự tập thể. Những học sinh cá biệt thì chẳng đến đây làm gì, hôm nay trở thành ngày nghỉ của họ, họ đi ra ngoài tiêu dao. Tuy thành tích của Trương Tuấn cũng không kém, nhưng tôi không tin vì suy nghĩ giáo viên và các bạn, mà Trương Tuấn lại tới nghe mấy bài diễn thuyết dài dòng nhàm chán này.
Tại sao cậu ta lại đến?
Suy nghĩ vừa mở ra, lại lập tức kêu ngừng, tại sao cậu ta đến thì có liên quan gì tới tôi chứ?
Từ khi đoạt giải trong cuộc thi diễn thuyết, dù có cuộc thi ngâm thơ, diễn thuyết lớn nhỏ gì, các giáo viên đều cho tôi tham gia, tôi cũng không từ chối, từ trường học đến thành phố, tất cả hoạt động tôi đều tham gia. Vì tôi muốn đoạt giải và cũng là vì muốn luyện tập nhiều hơn, để nâng cao tài nghệ.
Qua cuộc thi diễn thuyết ấy, các giáo viên đều cho rằng tôi mồm miệng lanh lợi, nên thi biện luận cũng để tôi tham gia.
Thật ra, sau khi vượt qua được sự lo lắng và e lệ, cuộc thi diễn thuyết không còn kích thích nữa, thi biện luận lại rất kích thích, đòi hỏi phải có tri thức và tốc độ phản ứng cực cao, thật sự rất hợp ý tôi. Tôi thích tìm kiếm những thiết sót trong lời nói của đối phương, hoặc dùng ngôn ngữ khôn khéo để đưa đối phương vào cạm bẫy đã được bố trí sẵn, phương thức đa dạng, biến đổi thất thường, chỉ cần có thể đóng đinh đối phương.
Tôi thích hưởng thụ khoảnh khắc đối phương bị tôi dồn hỏi vào góc tường.
Tôi bắt đầu liên tiếp đoạt giải trong các cuộc thi biện luận, thậm chí còn vượt qua đàn anh đàn chị ở trường Nhất Trung, đại diện cho trường tham gia cuộc thi cấp tỉnh.
Từ khi “Xuất đầu lộ diện”, tôi coi như cũng có chút tiếng thơm trước các giáo viên, phụ huynh và các bạn học, ngay cả đồng nghiệp của bố cũng nghe nói tôi “Giỏi ăn nói”. Ngoài mặt tôi cũng làm như không hề để ý, nhưng trong lòng lại vì chút “Thành tựu” của mình mà âm thầm đắc ý. Mỗi một lần đi lĩnh thưởng, chỉ cần nghĩ tới dưới đài kia có Quan Hà và Trương Tuấn đang ngồi nhìn mình, tôi liền cảm thấy vô cùng phấn khích, tựa như tôi đã đánh bại được đối thủ vậy, mà đối thủ lại là Quan Hà, dường như thắng lợi của tôi không phải vì lớp vì trường, mà là vì Trương Tuấn.
Tôi đã âm thầm đắc ý, tưởng rằng mình đã rút ngắn được khoảng cách xa xôi, nhưng lại quên rằng, khi tôi đang phăng phăng tiến về phía trước, Quan Hà cũng không giậm chân tại chỗ.
Quan Hà viết một bài báo được giáo viên ngữ văn lớp 8-5 đăng trên tờ “Văn nghệ thiếu niên”, “Văn nghệ thiếu niên” không chỉ thuê người, mà còn phát hành báo theo kỳ, giáo viên ngữ văn ở trường trung học đều nhắc đến những bài viết trong đó vào giờ ngữ văn, cô Từng Hồng để tôi đọc diễn cảm cho cả lớp nghe bài viết có cách hành văn của Quan Hà. Có lẽ bây giờ rất ít người đọc “Văn nghệ thiếu niên”, tuy nhiên, vào những năm 9X, gần như phòng đọc nào của các trường trung học đều có tạp chí này, năm đó báo chí rất được yêu thích, nó được phát hành rộng khắp Trung Quốc, sức ảnh hưởng to lớn hơn một quyển tạp chí thanh xuân bây giờ nhiều. Chính vì vậy, giải nhì trong cuộc thi diễn thuyết của tôi, được có mặt trong ba giây tin tức của đài truyền hình thật sự không đáng nhắc tới.
Nhìn thấy cái tên Quan Hà được in rõ nét trên trang giấy mới tinh. Tôi không thể nói rõ được cảm giác của mình, dù sao ngọt, đắng, chua, cay đều có cả, phải vừa đọc vừa cười, nếu không thật sự là phụ sự huấn luyện ma quỷ và thiên sứ của thầy chậu châu báu và cô Từng Hồng, mà giờ đây công phu mỉm cười của tôi cũng luyện được đến xuất thần nhập hóa rồi, ít nhất ngay cả sư phụ Từng Hồng của tôi cũng không nhìn ra nụ cười của tôi là thật hay giả.
Tôi nghĩ bản thân đã gắng sức chạy hết mình rồi, nhưng không thể ngờ Quan Hà còn chạy nhanh hơn. Tôi vừa mới nghĩ mình đã đuổi gần đến Quan Hà rồi, nhưng thật ra lại còn bị đá xa hơn về phía sau, chút kiêu ngạo còn chưa kịp bành trướng đã bị giã dập nát.
Nghĩ đến giáo viên ngữ văn của lớp 8-8 khẳng định cũng khen sự tài hoa của Quan Hà trước mặc cả lớp, không chừng cũng sẽ gọi một bạn đọc diễn cảm bài viết của bạn ấy, để cho cả lớp thưởng thức, tôi không nhịn được nghĩ Trương Tuấn có thể có cảm giác gì, chắc chắn sẽ có nhiều cảm xúc vô cùng phức tạp, nhưng khẳng định sẽ không mang chua sót và ghen tị đầy mình như tôi.
Anh ta đáp: giơ tay hái sao, dù không hái được, nhưng lại được ngắm cảnh đẹp, tay cũng không bị bẩn.]
Cuộc thi diễn thuyết width=”48″ align=”justify”>Kỳ nghỉ hè dài, phiền muộn, ưu tư cuối cùng cũng chấm dứt, lại bắt đầu một năm học mới, chúng tôi chuyển từ tầng một lên tầng hai, bắt đầu làm học trò lớp 8.
Vừa khai giảng, Cô Từng Hồng đã bảo tôi tham gia cuộc thi diễn thuyết dành cho học sinh trung học của thành phố, cô bảo tôi chuẩn bị bài diễn thuyết, đề tài không giới hạn, chỉ cần có chủ đề lành mạnh tích cực. Khi nói đến chủ đề phải lành mạnh tích cực, cô không nhịn được cười, tôi cũng không nhịn được cười. Thật kỳ lạ, từ chuyện ám ảnh với cô giáo Triệu hồi tiểu học, giáo viên đối với tôi chẳng khác gì ác quỷ, không muốn tiếp xúc với giáo viên, nhưng cũng không hiểu sao tôi lại có cảm giác rất thân thiết, hòa hợp với cô Từng Hồng.
Tôi nói: “Tại sao lại là em ạ? Nếu không được giải thì làm sao bây giờ?” Cô ấy không kiên nhẫn, “Sao trong đầu em lúc nào cũng toàn dấu chấm hỏi thế? Cho em tham gia thì em cứ tham gia đi.”
“Em cảm thấy mình không được, thật ra lần trước ở trên đài phát biểu, ngay cả bắp chân của em cũng run rẩy, dù chỉ là cười ngây ngô mà cũng không làm được.”
Cô Từng Hồng có vẻ không quan tâm, cười nói: “Em đã đứng trên bàn đánh bóng rồi đó, cô thấy em cười rất tốt, còn sợ đứng trên sân khấu sao?” Tôi nghĩ thấy cũng đúng là vậy, giờ đây da mặt tôi còn dày hơn hai lớp tường thành cơ mà, còn có cái gì phải sợ nữa chứ?
Viết xong bản thảo, cô Từng Hồng chỉnh sửa cho tôi, rồi để tôi viết lại, tôi viết xong, cô lại chỉnh sửa, hai người cứ viết viết sửa sửa như vậy, cho đến khi sửa lại đến lần thứ năm, mới định ra được bài diễn thuyết. Đồng thời, cô ấy bắt đầu huấn luyện cách diễn thuyết cho tôi, ban đầu, chỉ vào đầu giờ ngữ văn, cô để tôi đứng tại chỗ đọc bài khóa, đợi đến khi tôi thích ứng, cô để tôi đứng trên bục giảng ngâm nga thơ ca, nội dung không giới hạn, chỉ cần là thơ ca cổ đại.
Chuyện này thật sự rất dễ dàng, được sự dẫn đường đúng đắn của thần đồng Trần Kính, từ Kinh Thi đến Đường Thi Tống Từ Nguyên Khúc [1], tôi đều đọc lướt qua rồi. Nhưng tôi cũng không nghĩ tới ngay ngày đầu tiên đã bị cô Từng Hồng răn dạy, “Em có biết tại sao thơ của Trung Quốc được gọi là thơ ca không? Ngâm nga thành như vậy thật sự là nhục nhã cho hai từ ‘Thơ ca’.”
[1] Đường Thi, Tống Từ, Nguyên Khúc: Các thể loại văn học nổi bật
Đường Thi là toàn bộ thơ ca đời Đường được các nhà thơ người Trung Quốc sáng tác trong khoảng từ thế kỉ 7 – 10 (618 – 907). Các sáng tác của hàng nghìn nhà thơ đời Đường được bảo tồn trong cuốn Toàn Đường thi gồm 48.900 bài.
Từ là một thể loại văn học, hình thành vào đời Đường, và phát triển mạnh vào đời Tống ở Trung Quốc.
Nguyên Khúc: Thể loại thơ Khúc phát triển vào thời Nguyên ở Trung Quốc.
Tôi phụng phịu đi xuống bục giảng, trong đầu suy tư về câu hỏi tại sao thơ lại được gọi là thơ ca.
Tan học về rồi về nhà, tôi mở đài, tìm được một kênh văn nghệ, cẩn thận nghe người ta đọc diễn cảm thơ ca. Giờ nghỉ trưa mỗi ngày và giờ ra chơi giữa giờ, tôi đều ôm cái đài nghe thơ Bình, đàn từ, văn xuôi giám thưởng, tôi tìm một góc yên lặng, ngồi một mình luyện tập với rừng cây hoặc đám mây trắng. Cô Từng Hồng không để ý tôi làm gì, chỉ là ngày nào cũng gọi tôi lên ngâm nga thơ ca như trước, khi thì trách móc tôi đôi câu, khi thì không nói tiếng nào, dù sao tôi ngâm nga xong, cô ấy lại cho tôi về chỗ. Dần dần, mặc kệ các bạn ngồi dưới có để ý đến tôi trên bục giảng hay không, tôi đều coi như không ai nhìn mình, mình chẳng nhìn ai.
Vũ trường của anh Lí đã được chuẩn bị tốt, sẵn sàng khai trương, nhưng tên của nó thì vẫn chưa chọn được, mấy cái tên như “Vũ trường Lệ Lệ”, “Vũ trường Đêm Hoa Hồng”, “Vũ trường Ngân Hà”, anh Lí đều ngại nó tục quá, anh ấy nói với Tiểu Ba: “Mày giúp anh nghĩ một cái tên đi.” Tiểu Ba cười mãi một lúc, anh Lí còn nói thêm vài cái tên nữa, nhưng chính anh đã tự phủ định nó rồi, anh vò nát tờ giấy bên cạnh, quay người nói với tôi đang ngồi trên ghế sofa, “Kì Kì, cho anh cái tên đi. “
Lúc bấy giờ đầu tôi toàn thơ ca, thuận miệng nói: “Bên Dòng Nước”.
“Cái con bé này! Mấy năm trước miệng còn hơi sữa, lúc nào cũng một câu anh Lí hai câu anh Lí, nếu không có anh, thì em đã cắn chết người ta rồi đó, thế mà giờ còn dám trừng mắt nhìn anh hả. “
“Bên Dòng Nước” là một tiểu thuyết của Quỳnh Dao, được chuyển thể thành phim vào cuối thập niên tám mươi. Ở phần một, có chương bạn Kì Kì thấy em gái bị bắt nạt, bạn ấy đã cắn vào tay cô gái đó, suýt mất máu chết, anh Lí đưa cô gái kia đến bệnh viện kị
Tôi vung tay muốn đánh anh ấy vài phát, nhưng mà không với tới, anh Lí nói: “Gọi anh một tiếng đại ca đi, anh tạm tha cho em. “
Mọi người trong đại sảnh đều nhìn chúng tôi cười, Ô Tặc hùa theo, “Gấu trúc bốn mắt gọi đại ca đi nào.”
Tiểu Ba ôm hai tay, dựa vào cửa cười.
Tôi đuổi theo anh Lí hết sang phải rồi lại sang trái, mà vẫn không lấy lại được cái kính, tuy tôi vừa chạy vừa cười, nhưng vẫn không chịu gọi anh ấy là đại ca, anh ấy cũng không chịu trả kính cho tôi, tôi bắt đầu nóng nảy, túm lấy cái áo vest của anh, muốn đoạt lại cái kính của mình.
Ô Tặc kêu to, “Gấu trúc bốn mắt của chúng ta tức rồi đấy, anh Lí, anh đừng đề phòng tay của cô bé nhé, miệng của của cô bé này còn độc hơn cả tay đó.”
Đánh người không vẽ mặt, mắng chửi người không nói rõ chỗ yếu! Ô Tặc kia không mở bình ra thì sao biết trong bình có gì. Tôi tức giận không thèm đòi kính nữa, thuận tay cầm lấy cái khay nhựa đặt táo làm đồ trang trí trên hành lang, chạy đến đánh Ô Tặc. Tôi nhìn xuống từ trên cao, đánh cho anh ta không còn sức chạy trốn nữa.
Anh Lí và Tiểu Ba đều đứng dựa vào cầu thang nhìn, vừa nhìn vừa nói mát, Ô Tặc tức giận chửi ầm lên, vừa mắng hai người họ vừa chạy trốn.
Mấy người chúng tôi, trước đây thường vui đùa cùng nhau, đuổi đánh và cười đùa, nhưng theo việc kinh doanh của anh Lí ngày càng mở rộng hơn, mọi người đều bận rộn với công việc, cho dù gặp mặt, cũng luôn có chuyện công việc để nói, lâu lắm rồi mới có một lần vui đùa như vậy, vì thế, chúng tôi vừa cười vừa bảo, nửa đùa nửa điên, một phần là để vui vẻ, một phần chính là lưu luyến những giờ phút yên bình này.
Ô Tặc ôm đầu trốn trái trốn phải, không ngờ có vài người mới tiến vào, quả táo tôi ném bay vòng về phía họ, mắt thấy quả táo sắp rơi trúng mặt một người, thì bỗng có một người trong đám đó chạy lên trước, nhảy lên, bắt được quả táo.
Tuy không đeo kính, nhưng độ cận của tôi không cao lắm, thân ảnh cậu ta lại quen thuộc như vậy, nên tôi nhận ra ngay người bắt được quả táo là Trương Tuấn, cũng nghĩ tới người suýt bị tôi ném táo trúng mặt, không khỏi ngây người.
Anh Lí chụp một cái lên lưng tôi, tay không nắm thành quyền mà chỉ khép năm ngón tay lại, lòng bàn tay khum cao về phía sau, vì có rãnh khí ở kẽ tay nên khi vỗ xuống tạo ra tiếng vang rất lớn, nghe thì có vẻ đau lắm, nhưng thật ra không đau chút nào.
“Gặp rắc rối rồi? Còn không mau giải thích với anh Lục đi, phải cảm ơn Tiểu Tuấn nữa.”
Anh Lí vừa nói xong đã đi xuống cầu thang, mời Tiểu Lục ngồi, nhiệt tình kính rượu hắn.
Tiểu Ba kéo tôi vào phòng, đeo kính cận vào cho tôi, “Đứng ngây ra ở ngoài đó làm gì, nếu em muốn về nhà nhưng bọn họ còn chưa đi thì cứ nhảy xuống ban công cũng được.”
Anh ấy định đi, tôi vội túm lấy cánh tay anh, “Anh đừng đi ra ngoài, Tiểu Lục khẳng định sẽ chuốc rượu anh đấy.”
Anh cười, “Không sao, tửu lượng của anh tốt lắm.”
Tôi buông tay anh ấy ra, một mình ngồi trong phòng, muốn đọc sách nhưng lại không vào đầu được chữ nào, quyết định rời đi, tôi trèo xuống từ ban công, tay bám chặt vào lan can, thân mình nhẹ nhàng, lúc ẩn lúc hiện, cân nhắc xem nên trực tiếp nhảy xuống bằng bất cứ giá nào, hay là nỗ lực trượt theo ống nước trên tường để xuống.
Ven đường có ai đó không ngừng bấm chuông xe đạp, tôi quay đầu nhìn, đúng là thần đồng Trần Kính, cậu ấy đang ngồi trên xe đạp, một chân chống xuống đất, một chân còn đặt trên bàn đạp, mở to mắt nhìn tôi. Tôi bỗng thất thần, sức lực trên tay biến đi đâu hết, ngã bịch một phát xuống đất, cái mông đáng thương bị tiếp xúc với mặt đất, thiếu chút nữa nó đã nở ra tám cánh hoa, đau đến cắn răng bặm môi, liên tục hít không khí.
Trần Kính mừng rỡ cười to, suýt nữa ngã sấp xuống thành một đống với chiếc xe đạp của mình. Tôi lạnh lùng nhìn cậu một cái, làm bộ như không biết, đứng lên bước đi.
Cậu ấy đạp xe đuổi theo tôi, “La Kì Kì, cậu còn nhớ tớ không?” Tôi giả ngây, mê mang nhìn cậu, cậu nhụt chí, “Tớ là Trần Kính, hồi tiểu học từng ngồi cùng bàn với cậu đó.”
Tôi vẫn không để ý tới cậu, cậu không cam lòng, dường như không tin được chuyện mình bị người ta quên mất, muốn nhắc nhở tôi, nhưng cũng không muốn giới thiệu nhiều quá đến mức tự khen ngợi mình, đó chính là điều cậu khinh thường nhất, vì vậy cậu ấy chỉ rầu rĩ dắt xe, không nói lời nào, cũng không rời đi.
Tôi thản nhiên hỏi cậu, “V Cậu hỏi lại: “Cái gì vì sao?” “Vì sao cậu không phải Trần Kính?”
Cậu ấy nghe vậy, bên môi lập tức nở nụ cười, “Làm Trần Kính rất vất vả, bố tớ cho phép tớ lười mấy năm, bằng không, ai biết mẹ tớ còn có thể nghĩ ra cách hay gì? Bố bảo không cho phép tớ đi làm thiếu niên sinh viên, chế tạo tin tức oanh động, thật ra mẹ tớ cũng thích tiếng tăm mà, tớ phải học cùng một đám bạn già, đừng nói bóng rổ bóng đá, mà ngay cả bạn bè chơi bóng bàn cũng khó bằng. “
Tôi hiểu được, “Vậy cậu muốn là Trần Kính . “
Cậu ấy thở dài, “Đúng vậy, lên trung học, muốn nỗ lực thi đỗ đại học, nhưng không biểu hiện quá tốt, nếu không bố tớ sẽ không hài lòng. “
Tôi mỉm cười, “Vậy chúc cậu được phất cờ chiến thắng! “
Cậu ấy cũng cười: “Còn cậu thì sao? Cậu tính khi nào thì dốc toàn lực để học tập?”
Tôi hỏi: “Nghĩa là sao?”
Cậu cười nói: “Tớ nghe nói ở tiểu học cậu thi toán được giải thưởng, hẳn là các bạn trong lớp đều rất kinh ngạc, tớ thì không cảm thấy ngạc nhiên chút nào, khi ngồi cùng bàn với cậu, tớ đã phát hiện thật ra cậu rất thông minh. “
Tôi không cho là đúng nói: “Tớ và cậu không phải người cùng một đường, tạm biệt nhé! Thần đồng!” Nói xong, liền chạy vụt đi.
Kết quả cuộc thi giữa kỳ một ở trường trung học phổ thông, từ vị trí hơn hai trăm khi mới nhập trường, Trần Kính đã nhảy lên vị trí đầu tiên, tạo nên kỳ tích lớn nhất từ trước đến nay, tất cả giáo viên đều trợn mắt há hốc mồm, giáo viên trung học phổ thông vội vàng hỏi thăm giáo viên trung học cơ sở, có phải bình thường thành tích của cậu rất tốt, kỳ thi vừa rồi chỉ là gặp phải vài điều không may không, giáo viên trung học cơ sở đương nhiên lắc đầu phủ nhận, thành tích của cậu tăng vọt như thế thật không thể tưởng tượng được, tin tức giữa hai cấp của trường vốn không được liên thông nhiều, nhưng chúng tôi vẫn có thể nghe đại danh của cậu, hơn nữa cậu ấy còn kém các bạn cùng khối bốn tuổi, chỉ trong nháy mắt, ánh hào quang của thần đồng lại tỏa ra trên người cậu, ngay cả lớp tôi cũng bị ảnh hưởng, đám Lâm Lam thường chạy đến khu trường trung học phổ thông để ngắm thần đồng. Hiểu Phỉ cũng không cho là đúng, sợ tôi thấy ánh hào quang chói mắt của thần đồng, lại động tâm tư, nên cậu ấy cảnh cáo tôi một lần nữa, không được thích Trần Kính. Câu cửa miệng cậu ấy giáo huấn tôi l đang tìm bạn trai, chứ không phải đang tìm thư viện. “
Tôi nghe mà cười đau bụng, Hiểu Phỉ lúc nào cũng ngụy biện cho mình. Có lẽ bởi vì từ nhỏ đến lớn cậu ấy đều xếp thứ nhất trong bảng thành tích học tập của lớp, coi điều đó là đương nhiên, nên cũng không thấy lạ lùng hay thán phục chuyện của Trần Kính.
Sau kỳ thi giữa kỳ, dưới sự đôn đốc của cô Từng Hồng, tôi lại tiếp tục chuẩn bị cho cuộc thi diễn thuyết, sau khi nghiền ngẫm vô số danh gia đọc diễn cảm các bài diễn thuyết trên đài, tôi dần dần rút ra kinh nghiệm riêng cho mình.
Một ngày, tôi chọn bài “Vịnh lão đầu bạc” của Lưu Hi Di.
“Lạc Dương thành đông đào lý bay
Dập dìu qua lại, rụng nhà ai?
Cô gái Lạc Dương xinh biết mấy
Gặp những hoa rơi cứ tiếc hoài.
Năm nay hoa rụng, dung nhan đổi
Năm sau hoa nở còn ai đợi?
Mấy độ ruộng dâu hóa biển xanh
Bao lần tùng bách khô thành củi.
Thành đông người cũ vắng xa rồi
Người nay trong gió ngắm hoa rơi
Năm năm tháng tháng hoa còn đó
Tháng tháng năm năm khách đổi dời
Nhắn kẻ trẻ trung tươi má thắm
Thương lão già nua tóc bạc thôi.
Ông lão thương thay tóc trắng ngần
Vốn má đào xưa lúc tuổi xuân
Cây thơm công tử vương tôn hội
Hoa rơi múa hát đẹp quây quần
Ao đài gấm vóc dinh quang lộc
Lầu gác thần tiên phủ tướng quân
Ai biết bệnh nằm trong một sớm
Còn đâu vui thú những ba xuân?
Mày ngài mềm mại dễ bao thời?
Tóc rối như tơ một thoắt thôi
Chốn xưa múa hát nay nhìn lại
Chỉ còn chim liệng bóng chiều rơi..”
(Tiểu Dương : Đoạn dịch thơ trên là của Nhất Tri Mai.)
Dù trước đó đã nghe và luyện đọc nhiều lần rồi, biết đây là bài thơ cảm thán thời gian vô tình, nhưng khi chân chính đọc diễn cảm nó, không biết vì sao, ngâm đến câu ” Năm năm tháng tháng hoa còn đó. Tháng tháng năm năm khách đổi dời “, tôi vẫn có cảm giác bi thương.
Hôm nay, chúng tôi đều ngồi trong cùng một phòng học, ngày mai, chúng tôi có thể ở nơi nào? Tôi ở nơi nào? Hiểu Phỉ ở nơi nào? Trương Tuấn ở nơi nào? Tiểu Ba lại ở nơi nào? Người xưa cũng đặt ra vấn đề của ngày hôm nay, vì vậy mới chất vấn “Ngày mai mềm mại dễ bao thời ?” Đáp án của nó cũng là “Vốn má đào xưa lúc tuổi xuân, cây thơm công tử vương tôn hội.” Chúng tôi đều muốn thoát khỏi trói buộc của cha mẹ, của giáo viên, nhưng có phải khi đã lớn lên, chúng tôi mới hiểu được thời gian của ngày hôm nay quý giá nhường nào?
Khiâm xong bài thơ đó, cô Từng Hồng ra sức vỗ tay, các bạn trong lớp đều ngây ngốc nhìn chúng tôi, họ cũng không rõ trong giây phút ngắn ngủi nãy giờ tôi nghĩ tới điều gì, nhưng chắn hẳn cô Từng Hồng hiểu được.
Cô ấy để tôi về chỗ, nói với tôi rằng, có thể không cần đọc diễn cảm thơ cổ nữa, bắt đầu từ ngày mai, vào giờ nghỉ giữa giờ hãy đến văn phòng tìm cô.
Cô đưa tôi đến giảng đường lớn, cho tôi đứng trên bục giảng đường, từ trên cao nhìn xuống những hàng ghế trống.
“Từ hôm nay trở đi, chúng ta chính thức luyện tập diễn thuyết, diễn thuyết không giống ngâm thơ và đọc diễn cảm, nó còn phải dựa vào ngôn ngữ cơ thể để làm rung động người nghe, chúng ta phải học cách biểu đạt bằng ánh mắt mình, học cách mỉm cười, học những cử chỉ để kích thích cảm xúc của người nghe.”
Dưới sự hướng dẫn của cô Từng Hồng, tôi bắt đầu buồn tẻ luyện tập diễn thuyết, cô sửa đúng cho tôi từng động tác nhỏ, làm cho tôi học được cái gì gọi là tự nhiên hào phóng, cái gì gọi là dõng dạc, cái gì gọi là đau mà không thương, thậm chí cô ấy còn mời giáo viên dạy vũ đạo ở trường trung học phổ thông, huấn luyện tôi phải đi ra sân khấu như thế nào, cách cầm micro ra sao, sau khi diễn thuyết xong, lại phải tao nhã cúi đầu rời đi.
Tôi học cử chỉ tao nhã duyên dáng từ cô giáo dạy vũ đạo, đi tới đi lui trên đài, cô Từng Hồng hút thuốc, xoa thắt lưng, động tác thô tục ở bên dưới.
Cô dạy vũ đạo là bạn hồi trung học với cô Từng Hồng, sau đó họ lại tốt nghiệp ngành sư phạm trong cùng một trường đại học, tình cảm sâu đậm, cô ấy thường vừa dạy tôi vừa trách móc cô Từng Hồng, “Từng Hồng, bộ dạng cậu thế này thì làm sao gả ra ngoài được đây!”
Cô Từng Hồng nhả khói thuốc, không chú ý tới cô ấy, nhưng sau đó lại bất ngờ chỉ vào người tôi trách móc: “La Kì Kì, sao em lại vụng về như lợn thế hả? Vừa dạy em mà em đã quên rồi! Trong lòng không vui là em chỉ cười một hai cái thôi hả, em cười tươi lên cho tôi! “
Được thầy chậu châu báu ban tặng, tôi không hề cảm thấy run sợ trước mặt giáo viên, cô dạy vũ đạo chú ý thần sắc của tôi, lại thấy tôi toàn không thèm để ý, cô cũng có chút kinh ngạc, cảm thấy tôi hoàn toàn không giống những lời đồn, con mắt nhìn người lớn hoàn toàn không có kính sợ, lúc nghỉ ngơi cô ấy nói với cô Từng Hồng: “Cô bé này cũng có cá tính đấy, khó trách đồ lười như cậu lại chịu bỏ thời gian và công sức, hợp!”
Bây giờ tôi cũng không phải trẻ con ba tuổi, nên cũng sớm biết rằng những lời trách móc và khen ngợi cũng có những ẩn ý riêng, có người có thể đem ác ý giấu trong lời khen, cũng có người có thể đem nỗi lòng cất giấu trong tiếng mắng mỏ. Người tốt không nhất thiết phải vô cùng tốt, người xấu cũng không phải thật sự xấu.
Cả khối không phải chỉ có mình tôi tham gia cuộc thi này, những giáo viên ngữ văn khác cũng chọn ra học sinh tốt nhất trong lớp mình, những học sinh đó chỉ cần luyện tập vài lần, được giáo viên sửa đúng những lỗi sai là xong, nhưng cô Từng Hồng lại cố ý chọn người kém cỏi như tôi, lại không từ khổ luyện phiền toái, nhờ cả người khác đến dạy thêm cho tôi, vì vậy, dù cô có trách tôi cả trăm câu đầu heo, tôi cũng nghe được.
Toàn thành phố có năm trường trung học cơ sở trọng điểm, tề tụ tại hội trường lớn của trường Nhất Trung, chia thành từng khối tiến hành cuộc thi diễn thuyết, đài truyền hình cũng đến quay một đoạn video để truyền tin tức. Cuối cùng tôi cũng không phụ sự dạy bảo tâm huyết của cô Từng Hồng, tôi đoạt được giải nhì, thấy cô dạy vũ đạo có chút tiếc nuối, cô ấy nói cô bé đạt giải nhất kia là vì có giọng nói ngọt ngào, hình tượng như ánh mặt trời, mang hơi thở thanh xuân tươi vui, nhưng thật ra tôi còn lão thành hơn. Dù vậy tôi và cô Từng Hồng đều rất vừa lòng với thành tích này, đối với tôi mà nói, có thể bình tĩnh đứng trên sân khấu, phát huy hết tất cả những gì học được và tiềm năng của mình, đã là thành công rồi. Mà cô Từng Hồng tự tay đem cô gái từng đứng run rẩy trên đài phát biểu, ánh mắt cũng không dám nâng lên, không dám nhìn người ta mỉm cười, trở thành một cô gái tự tin nói năng lưu loát, đó thật sự là thành công mà cô đã nhận được.
Tôi phát hiện mình và cô ấy cũng có điểm giống nhau, hai người chúng tôi đều là người mà trong quá trình thì cố gắng dốc toàn sức lực, nhưng khi có kết quả cuối cùng, chỉ cần cơ bản đạt yêu cầu thì chúng tôi sẽ vừa lòng, chúng tôi cũng không để tâm vào những chuyện vụn vặt, khi tôi đi lên đài lĩnh thưởng, khóe mắt đột nhiên lướt qua một thân ảnh quen thuộc, Trương Tuấn đang đi ra ngoài. Tôi thất thần trong khoảnh khắc. Hội trường chỉ có thể chứa hai ngàn người, trường cũng không yêu cầu tất cả học sinh phải đến, những học sinh đến đây phần lớn là học sinh ngoan giỏi trong mắt giáo viên, nhiệt tình tham gia các hoạt động, quan tâm đến vinh dự tập thể. Những học sinh cá biệt thì chẳng đến đây làm gì, hôm nay trở thành ngày nghỉ của họ, họ đi ra ngoài tiêu dao. Tuy thành tích của Trương Tuấn cũng không kém, nhưng tôi không tin vì suy nghĩ giáo viên và các bạn, mà Trương Tuấn lại tới nghe mấy bài diễn thuyết dài dòng nhàm chán này.
Tại sao cậu ta lại đến?
Suy nghĩ vừa mở ra, lại lập tức kêu ngừng, tại sao cậu ta đến thì có liên quan gì tới tôi chứ?
Từ khi đoạt giải trong cuộc thi diễn thuyết, dù có cuộc thi ngâm thơ, diễn thuyết lớn nhỏ gì, các giáo viên đều cho tôi tham gia, tôi cũng không từ chối, từ trường học đến thành phố, tất cả hoạt động tôi đều tham gia. Vì tôi muốn đoạt giải và cũng là vì muốn luyện tập nhiều hơn, để nâng cao tài nghệ.
Qua cuộc thi diễn thuyết ấy, các giáo viên đều cho rằng tôi mồm miệng lanh lợi, nên thi biện luận cũng để tôi tham gia.
Thật ra, sau khi vượt qua được sự lo lắng và e lệ, cuộc thi diễn thuyết không còn kích thích nữa, thi biện luận lại rất kích thích, đòi hỏi phải có tri thức và tốc độ phản ứng cực cao, thật sự rất hợp ý tôi. Tôi thích tìm kiếm những thiết sót trong lời nói của đối phương, hoặc dùng ngôn ngữ khôn khéo để đưa đối phương vào cạm bẫy đã được bố trí sẵn, phương thức đa dạng, biến đổi thất thường, chỉ cần có thể đóng đinh đối phương.
Tôi thích hưởng thụ khoảnh khắc đối phương bị tôi dồn hỏi vào góc tường.
Tôi bắt đầu liên tiếp đoạt giải trong các cuộc thi biện luận, thậm chí còn vượt qua đàn anh đàn chị ở trường Nhất Trung, đại diện cho trường tham gia cuộc thi cấp tỉnh.
Từ khi “Xuất đầu lộ diện”, tôi coi như cũng có chút tiếng thơm trước các giáo viên, phụ huynh và các bạn học, ngay cả đồng nghiệp của bố cũng nghe nói tôi “Giỏi ăn nói”. Ngoài mặt tôi cũng làm như không hề để ý, nhưng trong lòng lại vì chút “Thành tựu” của mình mà âm thầm đắc ý. Mỗi một lần đi lĩnh thưởng, chỉ cần nghĩ tới dưới đài kia có Quan Hà và Trương Tuấn đang ngồi nhìn mình, tôi liền cảm thấy vô cùng phấn khích, tựa như tôi đã đánh bại được đối thủ vậy, mà đối thủ lại là Quan Hà, dường như thắng lợi của tôi không phải vì lớp vì trường, mà là vì Trương Tuấn.
Tôi đã âm thầm đắc ý, tưởng rằng mình đã rút ngắn được khoảng cách xa xôi, nhưng lại quên rằng, khi tôi đang phăng phăng tiến về phía trước, Quan Hà cũng không giậm chân tại chỗ.
Quan Hà viết một bài báo được giáo viên ngữ văn lớp 8-5 đăng trên tờ “Văn nghệ thiếu niên”, “Văn nghệ thiếu niên” không chỉ thuê người, mà còn phát hành báo theo kỳ, giáo viên ngữ văn ở trường trung học đều nhắc đến những bài viết trong đó vào giờ ngữ văn, cô Từng Hồng để tôi đọc diễn cảm cho cả lớp nghe bài viết có cách hành văn của Quan Hà. Có lẽ bây giờ rất ít người đọc “Văn nghệ thiếu niên”, tuy nhiên, vào những năm 9X, gần như phòng đọc nào của các trường trung học đều có tạp chí này, năm đó báo chí rất được yêu thích, nó được phát hành rộng khắp Trung Quốc, sức ảnh hưởng to lớn hơn một quyển tạp chí thanh xuân bây giờ nhiều. Chính vì vậy, giải nhì trong cuộc thi diễn thuyết của tôi, được có mặt trong ba giây tin tức của đài truyền hình thật sự không đáng nhắc tới.
Nhìn thấy cái tên Quan Hà được in rõ nét trên trang giấy mới tinh. Tôi không thể nói rõ được cảm giác của mình, dù sao ngọt, đắng, chua, cay đều có cả, phải vừa đọc vừa cười, nếu không thật sự là phụ sự huấn luyện ma quỷ và thiên sứ của thầy chậu châu báu và cô Từng Hồng, mà giờ đây công phu mỉm cười của tôi cũng luyện được đến xuất thần nhập hóa rồi, ít nhất ngay cả sư phụ Từng Hồng của tôi cũng không nhìn ra nụ cười của tôi là thật hay giả.
Tôi nghĩ bản thân đã gắng sức chạy hết mình rồi, nhưng không thể ngờ Quan Hà còn chạy nhanh hơn. Tôi vừa mới nghĩ mình đã đuổi gần đến Quan Hà rồi, nhưng thật ra lại còn bị đá xa hơn về phía sau, chút kiêu ngạo còn chưa kịp bành trướng đã bị giã dập nát.
Nghĩ đến giáo viên ngữ văn của lớp 8-8 khẳng định cũng khen sự tài hoa của Quan Hà trước mặc cả lớp, không chừng cũng sẽ gọi một bạn đọc diễn cảm bài viết của bạn ấy, để cho cả lớp thưởng thức, tôi không nhịn được nghĩ Trương Tuấn có thể có cảm giác gì, chắc chắn sẽ có nhiều cảm xúc vô cùng phức tạp, nhưng khẳng định sẽ không mang chua sót và ghen tị đầy mình như tôi.
