Giai đoạn trước khi vào kỳ thi đại học, Trần Uyển không hề có cảm giác lo lắng như những học sinh khác, giáo viên chủ nhiệm khen cô có bản lĩnh, nhưng Trần Uyển lại cười hờ hững. Cuộc sống bỗng chuyển hướng từ ba năm trước, tương lai ở đâu, làm gì sớm đã không nằm trong vòng kiểm soát của cô nữa, điều duy nhất cô có thể nắm bắt được chính là nỗ lực đi từng bước.
Cậu mợ vì muốn cô có thể ngủ ngon, hằng ngày cứ bảy, tám giờ tối là đã đóng cửa tiệm, ngay cả ti vi cũng không mở. Ban đêm, Trần Uyển nằm trên chiếc giường nhỏ, nghe tiếng thở đều của Tiểu Vũ từ bên kia tấm vách gỗ truyền sang, cô nhớ đến những lời cậu nói ngày hôm đó. Cậu không học cao bằng cha cô, những điều nói ra cũng không mạch lạc như cha, nhưng từng lời nói ra đều thật thà chất phác, hơn nữa còn rất có trách nhiệm.
Cô từ trước tới giờ chưa bao giờ hoài nghi về tình yêu thương của cha dành cho mình, nhưng… rốt cuộc cha có nguyên nhân gì khó nói mà lại chọn đi vào con đường cùng? Khoảng khắc đứng trên tầng chín của căn nhà nhảy xuống, lẽ nào ông không hề nghĩ tới cô? Không hề nghĩ rằng sau này thế giới sẽ có thêm một đứa trẻ mồ côi là cô? Ông hèn nhát chọn con đường trốn chạy, nhẫn tâm bỏ mặc cô. Nếu là cậu, liệu cậu có làm thế không?
Địa điểm thi ở trường Thập ngũ trung [1], Phương Tồn Chính đưa cô đến rồi đứng đợi ngoài cổng trường. Ngày thi cuối cùng, thấy cô đang từ phía sau những người khác bước tới với vẻ mặt tươi cười, anh cũng theo đó mà cảm thấy nhẹ nhõm, sau đó cảm thấy các cơ trong người mấy ngày nay căng cứng giờ lại mỏi nhừ.
[1] Trường trung học đứng thứ mười lăm thành phố.
“Có muốn đi đâu đó ăn mừng chút không?”, Phương Tồn Chính vui vẻ hỏi.
“Về nhà đi, cậu tôi và mọi người đang đợi”, Trần Uyển cũng nhếch miệng cười nói.
Cô nhìn gương mặt nghiêng của Phương Tồn Chính. Ngũ quan của anh ta chẳng hề khôi ngô tuấn tú, nhưng vẻ dũng mãnh thì hơn hẳn những anh chàng đẹp trai hào nhoáng. Anh ta cũng chưa bao giờ nói là thích cô, muốn cùng cô phát triển mối quan hệ như thế nào, nhưng hơn hai ngày nay anh ta luôn đứng ở cổng trường đợi cô.
Nếu cuộc sống vẫn như trước kia thì Trần Uyển sẽ chẳng thèm để mắt tới một người như Phương Tồn Chính, nhưng vòng xe vận mệnh đột ngột thay đổi, cô mới hiểu được con người mình trước đây thật quá đơn giản, hơn nữa còn thấy mình tự cao tự đại đến mức nực cười. Vào dịp Tết ấy, cô và tên “thái tử” ngông cuồng xấc xược Phương Tồn Chính trước mặt hoàn toàn giống nhau, chỉ có điều, cô có một người cha tốt, nếu không có cha thì vầng hào quang của cô cũng không bao giờ phát sáng. Phương Tồn Chính thì trái ngược hẳn, họ vật lộn với cuộc sống dưới đáy xã hội, dù cho tương lai có thoát được cuộc sống nghèo hèn hay không thì cuộc sống của họ đều khiến người khác phải ca ngợi.
Hai người họ vì đôi cánh vận mệnh khẽ vẫy, rồi cứ thế bay tới một điểm giao thoa. Tương lai cứ như thế trôi đi hay mỗi người một phương hướng tiếp tục tiến về phía trước? Cô chưa từng yêu ai, không biết khi yêu một người thì cảm giác sẽ như thế nào. Nếu giống như trong những bộ phim truyền hình, hai người vượt qua mọi trở ngại cuộc sống, đến chết mới được thảnh thơi hạnh phúc chính là tình yêu, vậy thì cô chỉ cảm kích đối với Phương Tồn Chính, ngoài ra còn là chút thương xót mà thôi.
“Có phải tôi vừa trở nên đẹp trai không?”, Phương Tồn Chính xoa xoa cằm, “Em cứ nhìn chằm chằm tôi năm phút rồi”.
“Cũng hơi đẹp trai, chẳng trách Hầu Tử nói cô gái xinh nhất tên là gì gì đó ở Đường Hội hằng ngày cứ quấn quýt bên anh.”
“Em đừng nghe những lời xiên xẹo của Hầu Tử”, mặt anh ta biến sắc.
“Lại sao thế? Chứng tỏ anh được ngưỡng mộ mà, không đúng sao?”
Phương Tồn Chính nghiến răng, “Nếu như có thể khiến em ghen tuông thì cả đời tôi chịu oan ức cũng không là cái thá gì, chuyện chẳng có gì mà Hầu Tử cũng đến tán hươu tán vượn với em”.
“Không được nói linh tinh thế”, cô hét lên.
“Thế này không ổn rồi”, anh ta lẩm bẩm, nghĩ ngợi thấy không yên tâm, lại nói: “Thật sự là không có chuyện gì, em đừng suy đoán linh tinh”.
“Cắt. Phải nói là không phải tôi có thành kiến nên coi khinh người khác đâu nhé, nếu anh muốn tìm bạn gái thì thật sự là không nên tìm đến mấy cô nương trong quán bar của anh. Mẹ anh không dễ dàng gì để nuôi các anh lớn đến thế này, vì vậy phải tìm cho bà một cô con dâu hiền lành, lương thiện, biết chăm sóc người khác.”
“Giống em?”, Phương Tồn Chính liếc nhìn cô, mừng rỡ.
Cô nói xong mới thấy hối hận, vội vàng đánh trống lảng, “Tôi không được, tính tình tôi không tốt. Anh hỏi Tiểu Vũ thì biết, nó ngày nào mà không bị tôi đánh chứ?”.
“Tiểu Vũ còn nói tôi là loại người thích bị người khác đánh, tôi và em có thể kết thành đôi đấy”, Phương Tồn Chính cười híp mắt, nói.
“Anh nói cái gì?”
“Không có gì”, anh ta lấp liếm.
Phương Tồn Chính biết rõ Trần Uyển và cậu của cô không thích “công việc” mà mình đang làm. Anh ta có thể thay đổi, hiện tại anh ta đang từng bước từng bước dịch chuyển về phía ánh sáng, chỉ là cần có thời gian mà thôi. May mà tuổi tác của họ không lớn, đợi khi cô tốt nghiệp đại học rồi thì anh ta cũng kiếm được một khoản tiền đủ để hiên ngang đứng dưới mặt trời. Đến lúc đó, còn ai có thể ngăn cản được chuyện anh ta đến với cô chứ? “Anh vừa hỏi em muốn ghi danh vào trường nào?”
Vẫn còn thời gian để tính toán số điểm của mình và điền vào ô nguyện vọng, với số điểm mà tự mình ước lượng, Trần Uyển thấy chắc chắn cô vào được Đại học Đông Bắc. Đông Bắc là trường đại học nằm trong bảng xếp hạng các trường đại học và cao đẳng trên toàn quốc, điều kiện khá tốt. Quan trọng là chi phí sinh hoạt trong tỉnh thấp, hơn nữa còn có thể chăm sóc gia đình. Cô nói: “Đại học Đông Bắc”.
Trước đây Phương Tồn Chính luôn lo lắng Trần Uyển sẽ đi tỉnh khác học, trong thời gian bốn năm sẽ xảy ra những chuyện gì thì khó có thể đoán trước được. Nếu như vẫn ở trong Tế Thành thì tốt quá, chỉ cần vẫn nằm trong địa bàn của anh ta thì dẫu thả con diều bay đi anh ta cũng không sợ không thu lại được. Phương Tồn Chính gõ gõ ngón tay lên vô lăng, miệng ngâm nga: “Chuyện học phí không cần lo, có tôi ở đây”.
Trần Uyển nhướng mày, “Cái tên tiểu tử Củng Tiểu Vũ đã nói gì với anh? Việc của tôi không cần anh quan tâm, cậu tôi sẽ lo cho tôi, nếu như không thể xoay xở thì có thể làm đơn vay tiền trợ cấp học tập”.
“Tôi cũng cho vay đó. Là hạng mục mới nên có thể em không biết, lãi suất bằng ngân hàng, nếu muốn thì em cứ đến chỗ tôi mượn là được rồi.”
Trần Uyển không thể mượn tiền của Phương Tồn Chính, với tính cách cứng rắn của cậu cô thì càng không thể.
Củng Tự Cường đắn đo mãi, cuối cùng chọn cách tìm đến đơn vị của cha Trần Uyển.
Lúc đó còn chưa thực hiện công cuộc minh bạch hoá trong công việc, lần đầu Củng Tự Cường đến Cục Nhà đất thì bị bảo vệ ngăn không cho vào, cho nên ông chỉ có thể đợi đến lúc tan ca rồi đi đến khu nhà ở cán bộ tìm Trưởng phòng Lưu - người đã lo chuyện hậu sự cho cha Trần Uyển mà lần trước ông đã gặp. Sau khi Củng Tự Cường nói rõ mục đích đến, Trưởng phòng Lưu mới làm vẻ mặt không biết phải làm sao, nói: “Lúc đó cục chỉ nói là lo cho Trần Uyển đến năm mười tám tuổi”, sau đó lại đùn đẩy, nói Phó cục là người phụ trách chuyện này lại đi phương Nam khảo sát vẫn chưa về, bảo Củng Tự Cường cứ về nhà đợi tin tức.
Củng Tự Cường vì vậy ngày nào cũng đến Cục Nhà đất trong vòng một tuần, đến nỗi còn quen cả nhân viên bảo vệ nên biết được số xe của Phó cục. Sáng sớm thứ Hai, từ xa đã nhìn thấy chiếc xe đó tới, Củng Tự Cường vội vàng đứng ở giữa cổng lớn, rồi chặn xe lại. Người ngồi trong kéo cửa xe xuống hỏi có chuyện gì, ông nói ngắn gọn lý do, sau đó được mời vào toà nhà văn phòng.
Lúc đi ra, ông đã nhận được lời cam kết, Cục Nhà đất sẽ có trách nhiệm đóng một nửa học phí cho Trần Uyển. Củng Tự Cường đứng bên lan can sắt hồi lâu, nhìn góc toà nhà văn phòng. Cha Trần Uyển từng nằm ở chỗ đó, nội tạng vỡ nát, máu từ miệng và đầu tuôn ra xối xả, cơ thể bị biến dạng một cách kỳ lạ, ánh mắt mở to nhìn mông lung lên bầu trời.
Khoé mắt Củng Tự Cường nheo lại, lòng buông những tiếng thở dài, quay đầu bước ra khỏi cổng lớn của Cục Nhà đất.
Trần Uyển thấy cậu bước vào nhà với vẻ vui mừng khó hiểu, cô đi hỏi mợ, cuối cùng biết được nguyên nhân nửa tháng nay ngày nào cậu cũng đi sớm về muộn thì ra là vì lo học phí cho cô, cô đã cố nén nhưng không kìm được những giọt nước mắt. Cô trốn về căn phòng nhỏ của mình, nằm sấp lên giường và cắn vào một góc chiếc gối khóc nấc lên.
Lúc bước vào khuyên bảo thì mợ cũng lau nơi khoé mắt, cười trong nước mắt, nói: “Tiểu Uyển, đây là chuyện tốt, đừng khóc nữa. Những ngày tháng tốt đẹp còn ở phía trước, đến khi hai chị em học hành thành người, tìm được công việc tốt thì gia đình mình sẽ hết khổ”.
“Mợ à, nhất định con sẽ hiếu thảo với cậu mợ”, Trần Uyển vùi đầu vào lòng mợ, nghẹn ngào nói.
“Mợ biết con là đứa bé ngoan, rất có hiếu”, mợ vừa nói vừa lau gò má ướt nước mắt cho cô.
Tiểu Vũ cũng biết thời gian trước chị định bỏ học là vì muốn để cho nó có cơ hội học tiếp, tiếng khóc của chị truyền ra từ gian phòng giống như chiếc roi da đánh vào lưng nó, dường như còn đau hơn những trận đòn mà cha dành cho nó. Tiểu Vũ ngồi trên chiếc ghế trong sân, nhìn quyển sách giáo khoa đặt trên bàn, nắm chặt cây bút trong tay.
Trong thời gian nghỉ hè, Củng Tiểu Vũ không chơi bời lêu lổng như trước nữa, ngay cả sân bóng rổ ở trước cổng Thuần Dương quan cũng không còn thấy bóng dáng nó. Trần Uyển cũng giống nó, suốt kỳ nghỉ hè đều bận ở nhà phụ quán, có thời gian rảnh lại chui vào bếp nghiên cứu công thức nấu ăn của nhà họ Củng.
Nhà họ Củng có cuốn sách bí quyết nấu ăn gia truyền. Tay nghề của cậu là do ông ngoại đích thân truyền lại, cuốn sách dạy nấu ăn đó cậu cũng không đọc kĩ, nhưng thấy Tiểu Uyển rất có hứng thú với công việc bếp núc nên cậu đã mở hòm lấy nó cho cô.
Đó là quyển sách buộc chỉ theo lối cổ xưa, mặc dù đã được bọc bằng miếng vải dầu nhưng giấy vẫn ố vàng, còn có góc bị chuột cắn, chữ viết tay thể chữ Khải nhỏ rất tao nhã và thanh tú, có lẽ nó đã có tuổi thọ khá cao rồi. Trần Uyển vui mừng khôn xiết, từ khi có sách ngày nào cô cũng nghiên cứu. Chỉ là trong đó có ghi những nguyên liệu cô không biết tới, ví như “cua lửa”, cô tra trong từ điển mới biết đó là giống cua mai vàng, “bào phù” hoá ra chính là bào ngư, cô thậm chí còn chưa bao giờ nhìn thấy.
Cậu thấy cô say mê đọc cuốn sách thì cười nói: “Gia đình mình đều ăn những món thường dân, cuốn sách đó trước đây cậu cũng có xem qua một, hai lần, toàn là những món cho tầng lớp thượng lưu, chúng ta không dùng được”.
Trần Uyển ngẩng đầu, đôi lông mi dài chớp chớp, ánh mắt rạng rỡ: “Cậu, sau này kiếm được tiền con sẽ mua những thứ này về nấu cho cả nhà ăn”.
Củng Tự Cường cười lớn: “Được lắm, có chí khí!”.
“Hai cậu cháu đang nói chuyện gì thế?”, mợ bước vào bếp hỏi.
“Tiểu Uyển nói sau này sẽ làm món bào ngư và vây cá mập cho chúng ta ăn”, cậu cười nói.
“Ăn bào gì?”, mợ vẫn chưa hiểu.
“Em đúng là quê mùa”, cậu đùa.
Mợ không vui: “Tôi lấy chồng thì theo chồng, lấy một gã quê mùa nên cũng quê mùa theo rồi. Thôi đừng nói chuyện đó nữa, vừa rồi có nghe con dâu nhà họ Chu nói bên đường phía tây xảy ra chuyện, có muốn đi xem sự tình thế nào không?”.
Nhà Trần Uyển ở đầu ngõ, rất gần con đường lớn phía tây. Cả nhà cùng bước ra khỏi tiệm, chỉ nhìn thấy ở bên đường phía tây lửa đang bốc lên hừng hực. Đang mùa hè, đã xế chiều rồi mà không khí nóng bức vẫn chưa tan hết, Trần Uyển theo cậu đến đó, càng đến gần càng cảm nhận được cái nóng như thiêu như đốt. Thế lửa rất mạnh, lúc xe cứu hỏa tới nơi thì lửa đã bén đến bốn, năm căn nhà rồi. Khi đã khống chế được lửa thì mấy căn nhà đó đã trở thành một đống hoang tàn.
Bốn bề xung quanh có tiếng người huyên náo, hiện trường hỗn loạn. Người đứng xem xôn xao bàn tán, có người nói căn nhà bị cháy là hộ nhà Đinh Tử, có người nói vụ cháy có điều kỳ lạ, nhất định là có người cố ý phóng hoả.
Đến khi lửa đã được dập tắt hoàn toàn thì người xem cũng thưa thớt dần. Trong không khí vẫn nồng nặc mùi khói bụi và cháy khét, cùng tiếng thở dài bất lực của mọi người.
Gia đình bị cháy nhà ngồi trên đường, tài sản lấy ra được chỉ có mấy thứ, người đàn ông ánh mắt thất thần, người phụ nữ ôm đứa con đang khóc rưng rức. Trần Uyển về đến cửa tiệm nhà mình mà bên tai vẫn còn lẩn quất tiếng khóc nỉ non kêu trời kêu đất của người phụ nữ đó.
